język polskijęzyk angielski

Strindberg, August

(1949–1912) Szwedzki dramaturg, pisarz, publicysta, poeta, malarz, fotograf etc., którego nowatorska twórczość rozpoczęła w Szwecji epokę modernizmu.  Uznawany dziś za ojca współczesnego dramatu, był prekursorem symbolizmu i ekspresjonizmu w dramacie. Jego Przedmowę do Panny Julie (1888) uważa się za manifest naturalizmu. Był także teoretykiem dramatu i teatru. Ostatecznie jego twórczość doceniono dopiero po II wojnie światowej. 

Po skandalu, jaki wywołał w konserwatywnym szwedzkim społeczeństwie, przez sześć lat żył na dobrowolnym wygnaniu (z tego okresu pochodzi jego słynna powieść Spowiedź szaleńca, 1888). Do końca życia oskarżano go o bluźnierstwo. Żadne z jego trzech małżeństw nie było udane, co odbiło się na fabułach jego dramatów. Po rozpadzie jego drugiego małżeństwa przeszedł poważny kryzys emocjonalny i psychiczny, nazywany przez biografów i krytyków „kryzysem Inferna”. W tym mrocznym okresie swego życia poświęcił się alchemii, okultyzmowi, miał ciągoty w kierunku katolicyzmu. Zapisem przeżyć z tego okresu są jego powieść-dziennik Inferno z roku 1897 (wyd. pol. 1999) oraz sztuka Do Damaszku (1898), określana jako kamień milowy w historii dramatu.

W 1907 roku August Strindberg założył w Sztokholmie Intima Teatern (Teatr Intymny), dla którego napisał dramaty takie jak Sonata widm, Burza. Inne jego znane dramaty to: Panna Julie (1888; także spolszczona m.in. przez Mariusza Kalinowskiego), Gra snów (1901). Tragedia Eryk XIV pochodzi z roku 1899.

„Szalony wynalazca nowoczesnego dramatu” – napisał o nim Arthur Miller („The Mad Inventor of Modern Drama”).

Profesor Jan Błoński zwykł był mawiać, że dramat to trzy wielkie S: Sofokles, Szekspir i Strindberg.

A Witkacy – ustami swojej Matki – zapytywał: „Cóż jest genialniejszego jak Sonata widm Augusta Strindberga?”