język polskijęzyk angielski

Zirner, August

Ur. 1956 niemiecki aktor filmowy i teatralny, reżyser. Pochodzi z rodziny emigrantów austriackich. Występował w największych niemieckojęzycznych teatrach, zagrał m.in. w filmie Sophie Scholl (2005), adaptował też teksty dramatyczne i radiowe. Jego teatralna wersja Randek w ciemność jest ceniona za dramaturgiczną precyzję i odwagę formalną.

Zimowe filmy

Tytuł oryginalny
Las películas del invierno
Tłumacz
Łapicka, Kamila
Gatunek sztuki
Dla młodzieży
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły
słuchowisko radiowe / spektakl teatralny
Prapremiera
15.10.2024, Cadena SER (Hiszpania), reż. Ana Alonso

Trójka nastolatków – Cecilia, Antonio i Damián – spędza ostatnie dni wakacji w lesie. Gdy Antonio znika w tajemniczej jaskini z trzema drzwiami, jego przyjaciele wyruszają za nim. Każde z nich przechodzi własną, oniryczną podróż: przez wagon biblioteczny, parkiet taneczny, restaurację w pociągu. Przestrzenie te zbudowane są z pamięci, snu i kina – jak „zimowe filmy” przechowywane w wyobraźni.

Mayorga tworzy poetycki, pełen metafor teatr audio, w którym bohaterowie dorastają, wspominają i zderzają się z lękami. Centralnym rekwizytem jest stare radio – wehikuł czasu i wspomnień, które samo włącza się i emituje audycje sprzed pół wieku. Czas płynie tu inaczej, a dziecięce rytuały, stare piosenki i ślady rodzinnych historii splatają się w jedno.

W tej opowieści śmierć sąsiaduje z humorem, a dziecięca fantazja z egzystencjalnym niepokojem. Dialogi pełne są emocji i napięć, a struktura słuchowiska pozwala na zaskakujące zwroty akcji i delikatne przejścia między rzeczywistością a snem. Obecność piosenek Elvisa Presleya nadaje tekstowi puls i rytm, który przypomina choreografię dorastania.

Zimowe filmy to intymna sztuka o tym, co zostaje w nas po lecie, o ulotnych przyjaźniach i potrzebie opowieści, które nadają sens. To tekst o inicjacji i o tym, jak dziecięce spojrzenie potrafi zmienić świat. Ma ogromny potencjał do adaptacji nie tylko radiowej, ale też scenicznej – w teatrze młodzieżowym, offowym, edukacyjnym. Idealny materiał dla trójki młodych wykonawców – wymagający emocjonalnie, ale też dający ogromną frajdę z gry.

Świetnie sprawdzi się także jako projekt szkolny, podcast, słuchowisko czy spektakl site-specific. To teatr wyobraźni, w którym wszystko – nawet Elvis – może się zdarzyć.

Randki w ciemność

Tytuł oryginalny
Blind date
Tłumacz
Bikont, Karolina
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły
dramat psychologiczny / teatr intymny / czarna komedia
adaptacja teatralna Augusta Zirnera na podstawie scenariusza filmu Theo van Gogha
Szczegóły obsady
+ tancerz
Prapremiera
12 maja 2011, Schauspielhaus Graz

Pom i Katja – para po traumatycznej utracie dziecka – nie potrafią już ze sobą żyć, ale nie potrafią też odejść. W desperackiej próbie odbudowania relacji umawiają się w barze na serię tzw. „randek w ciemno”, odgrywając przed sobą role obcych. Spotykają się jako nieznajomi, grają wymyślone tożsamości, zmieniają maski, przeprowadzają prowokacyjne „wywiady” z samymi sobą. A wszystko po to, by dotknąć prawdy o tym, kim są, co utracili – i czy mogą jeszcze odzyskać miłość.

To dramat o intymności i alienacji, o bólu, który nie pozwala się zagoić, i o niemożności komunikacji. Każde kolejne spotkanie staje się coraz bardziej konfrontacyjne – bolesne, niepokojące, momentami groteskowe, ale też głęboko ludzkie. Obok głównych bohaterów pojawiają się postaci kelnera i tancerza, zabarwiając opowieść dodatkowymi wymiarami – humorystycznymi, zmysłowymi, symbolicznymi.

Dialogi są gęste, nieprzewidywalne, pełne emocjonalnych zakrętów i zwrotów. Przenikają je czarny humor i zaskakujące momenty czułości. Theo van Gogh, słynny holenderski reżyser i publicysta, w tej rzadko wystawianej sztuce pokazuje mistrzowską rękę do kameralnych psychodram. To tekst odważny, bezkompromisowy, pozostawiający widza z pytaniami o granice miłości, bliskości i odpowiedzialności.

Sztuka wymaga aktorskiego kunsztu i emocjonalnej precyzji – idealna na małą scenę, w ascetycznej lub stylizowanej przestrzeni barowej. Przejmujące studium traumy, intymnej walki i ostatecznego rozdarcia między pragnieniem życia a potrzebą odejścia.

Stowe, Archibald Woodham

Literat, dziennikarz, w młodości oficer Royal Navy. Niezależny wykładowca slawistyki na prestiżowych uniwersytetach angielskich. Żonaty z Polką, co przyczyniło się - jak sam mówi - do zainteresowania się językiem polskim (obok doskonałej znajomości rosyjskiego, serbskiego i czeskiego) i podjęcia się prób przekładów z angielskiego na polski. Jego liczne prace ukazały się na polskim rynku wydawniczym i teatralnym pod licznymi pseudonimami, ponieważ - jak sam twierdzi - „… moim ideałem niedoścignionym był, jest i będzie Ian Flemming”.

Rodzinne morderstwo w starym stylu

Tytuł oryginalny
An Old-Fashioned Family Murder
Tłumacz
Plisz-Góral, Bogusława
Gatunek sztuki
Kryminał
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły
Komedia kryminalna
Prapremiera
jesień 2024, New Theatre And Restaurant w Overland Park

Deszczowego wieczoru w 1943 roku w salonie ponurego domu pułkownika Claythorne’a spotyka się grupa osób złożona z dwóch córek pułkownika - Dotty i Clarice, narzeczonego Clarice - Jaspera, autora powieści kryminalnych Arthura Whittingtona oraz przyjaciółki Dotty z Klubu Zbrodni - pani Peck, matki lokalnego detektywa. Po emocjonującej rozmowie na temat intrygi powieści kryminalnej, która nie wiadomo, czy ma mieć miejsce tylko na kartach przyszłej powieści Whittingtona, czy ma zdarzyć się w rzeczywistości, towarzystwo udaje się na spoczynek, oprócz pisarza, który zamierza, pod wpływem inspirującej rozmowy, pisać swoją nową książkę. Niestety, kiedy zostaje w salonie sam, na skutek wypitego Bourbona, Arthur Whittington osuwa się martwy na sofę. Na tę scenę wchodzi detektyw Peck, syn pani Shirley Peck, który mimo szalejącej burzy dociera do posiadłości, by odebrać matkę. Zastawszy trupa, detektyw Peck zmuszony jest przeprowadzić śledztwo, w którym podejrzani są wszyscy domownicy, a zawodowe doświadczenie policjanta jest dość ubogie. Na szczęście jego mama, wdowa po najlepszym detektywie w kraju, ma nieco więcej doświadczenia. Na szczęście, bo niedługo po śmierci Whittingtona pada kolejny trup. I w tym wypadku motyw do popełnienia zbrodni mają już wszyscy domownicy, no może oprócz mamy detektywa. Pułkownik Claythorne, bo to on jest kolejną ofiarą, to stary rodzinny despota, który dręczył swoje córki, a teraz, jak się okazuje, również jedną z nich (nie wiadomo którą) wydziedziczył. Detektyw Peck przeprowadza swoje pierwsze w życiu samodzielne śledztwo (no może nie tak całkiem samodzielne), które kończy się znalezieniem mordercy i nie tylko. W jego toku pojawiają się pytania, czy każdy trup jest nim naprawdę, czy każdy dowód rzeczowy jest wiarygodny, czy kobieta może być detektywem i co ma z tym wszystkim wspólnego Bella Donna?

Urocza, najnowsza komedia kryminalna Joego DiPietro („Kłamstewka”, „Martwa natura”) udowadnia, że autor, który dał się poznać jako mistrz tkania intrygi, jest nim w istocie, tu bawiąc się opowieścią kryminalną w stylu Agathy Christie.
Światowa prapremiera miała miejsce w New Theatre And Restaurant w Overland Park jesienią 2024 roku i cieszyła się uznaniem zarówno krytyki, jak i publiczności.

Madame Strauss, czyli trzy żony Johanna Straussa

Tytuł oryginalny
Madame Struass - die Ehefrauen des Walzerkönigs
Tłumacz
Szalsza, Piotr
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły
Dramat biograficzny / muzyczny teatr narracyjny
Szczegóły obsady
monodram z partiami wielogłosowymi dla kobiety

Za kulisami blasku walca i cesarskiego Wiednia kryje się opowieść o trzech kobietach, które kochały, nienawidziły i kształtowały Johanna Straussa. Monodram o sile, ambicji i samotności – o kobiecym świecie, bez którego nie byłoby Króla Walca. Sztuka Susanne Felicitas Wolf to fascynujący monodram skonstruowany jako tryptyk teatralny — trzy kobiece głosy opowiadające, każda z własnej perspektywy, historię życia u boku najważniejszego kompozytora XIX-wiecznej Austrii. Jetty Treffz, Lili Dittrich i Adela Strauss — trzy żony, trzy odrębne światy — snują nie tyle biografię Straussa, ile opowieść o sobie, o roli kobiet w patriarchalnym świecie muzycznego Wiednia i o swojej walce o miłość, godność i miejsce w historii.

Tekst Wolf, mocno osadzony w faktach biograficznych, nie jest klasyczną biografią sceniczną. To raczej rodzaj literackiej partytury, w której słowa, emocje i legendarne walce, polki i marsze Straussa układają się w dramatyczną symfonię życia i sztuki. Narracja, balansująca pomiędzy realizmem a emocjonalnym monologiem wewnętrznym, przypomina formę wspomnień lub spowiedzi, w których autorka odsłania skrywane dramaty wielkich dam estrady i salonów.

Dramaturgia utworu przypomina nieco tradycję teatru monologowego, znaną choćby z tekstów Almy Mahler-Werfel, Leni Riefenstahl czy postaci kobiecych z dramatów Petera Shaffera, ale dzięki wkomponowaniu autentycznej muzyki Straussa osiąga niepowtarzalną aurę. Walc „Nad pięknym modrym Dunajem” i „Zemsta nietoperza” nie są tu tylko ozdobnikami — stanowią równoprawny element narracji i emocjonalnego pejzażu bohaterek.

„Madame Strauss” to nie tylko opowieść o relacjach damsko-męskich, ale też uniwersalna przypowieść o marzeniach, zdradzie, samotności i przemijaniu. Autorka w mistrzowski sposób ukazuje, jak kobiety, stojąc z pozoru w cieniu, kształtowały losy geniusza — od artystycznego triumfu, po osobiste katastrofy.

Minimalistyczna, ale otwarta na rozbudowaną inscenizację forma monodramu daje reżyserowi duże możliwości: spektakl może przybrać kształt intymnej spowiedzi, ale też barwnej, muzycznej opowieści z udziałem fortepianu, zespołu kameralnego czy nawet orkiestry. To propozycja idealna dla aktorki z charyzmą, potrafiącej w jednej roli pomieścić świat trzech tak różnych kobiet.

Wolf, Susanne Felicitas

Austriacka dramatopisarka i adaptatorka. Urodzona w Moguncji, dzieciństwo spędziła w Niemczech, a od czasu studiów związana jest z Wiedniem. Absolwentka teatrologii i wiedzy o kulturze na Uniwersytecie Wiedeńskim. Pracowała jako asystentka reżysera m.in. w Schauspiel Frankfurt, Volkstheater Wien i Schauspielhaus Wien. Od 1990 roku pisze teksty dramatyczne, adaptacje, libretta oraz realizuje własne spektakle w Austrii i Niemczech. Specjalizuje się w tzw. „wiedeńskiej komedii”, teatrze muzycznym i biograficznych monodramach. Jej twórczość cechuje niezwykłe połączenie precyzyjnej dramaturgii z emocjonalną głębią. Od 2014 roku aktywnie tworzy również dla dzieci i młodzieży.