język polskijęzyk angielski

Obłąkany, czyli upadek III Rzeszy

Tłumacz
Grabczak, Krzysztof
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn

Akcja sztuki rozgrywa się w kwietniu 1945 roku, w zakładzie dla nerwowo chorych Dunkelstein, w Austrii.
"OBŁĄKANY czyli UPADEK TRZECIEJ RZESZY" to austriacka próba rozliczenia się z okresem II Wojny Światowej. Autor próbuje zadać pytanie - gdzie są granice normalności w nienormalnych czasach i okolicznościach. Bohaterami sztuki są pacjenci szpitala psychiatrycznego, którzy zostali pozostawieni bez opieki - personel placówki uciekł przed nadciągającym frontem. W szpitalu panuje totalny chaos. Sztuka nie ma konkretnej akcji - ukazuje sytuację, w jakiej znaleźli się pacjenci. Wśród nich znajduje się wielu nieszczęśliwych ludzi, którzy popadli w obłęd pod wpływem wydarzeń z okresu faszyzmu. Są wśród nich m.in.:
- Gottfried Rasl (cierpi na manię prześladowczą - przypomina sobie okrucieństwo z jakim torturował swoje ofiary będąc gestapowcem; po jego śmierci okazuje się, że wziął na siebie i nie swoje winy)
- Giselher Pribil (skonstruował on maszynę do hailowania - kiedy chciał ją opatentować uznano go za wariata; chce być wojskowym - przebiera się w mundur SS i przejmuje dowództwo w szpitalu; bawi się w wyimaginowaną wojnę)
- Eduard Spatsik (major, który przeżył atak czołgów, on również cierpi na manię prześladowczą - jest przybocznym Pribila, narzędziem w rękach wariata)
- Karl Greiner (żołnierz Wermahtu ranny w głowę w boju z partyzantami, nieudacznik, wciąż czeka na przyjazd brata)
- Sigmund Sauber (maniak seksualny)
- Bertram Prokop (wariat religijny, komunikuje z otoczeniem posługując się wyłącznie biblijnymi cytatami)
- Paula (jest w zakładzie, ponieważ chciała popełnić samobójstwo - rodzina potępiła ją za to, że kochała Żyda; jej brat zabił narzeczonego)
- Hermina Plonner (nieszczęśliwa matka, która oszalała dowiedziawszy się, że jej syn zginął na froncie)
- Helga (nimfomanka - zaspokaja seksualnie pacjentów po połączeniu oddziału kobiecego i męskiego)
- Edith (przewrażliwiona młoda dziewczyna - pisze wiersze)
Ta niespójna grupa nagle znajduje się w sytuacji, gdzie nie ma nakazów i zakazów. Wariaci próbują sobie radzić w nowych okolicznościach. Najbardziej normalne osoby w grupie (Paula i Rasl) starają się wprowadzić w życie pewne zasady - organizują przydział posiłków i pracy. Niestety, Rasl nie jest w stanie pozbyć się zżerającego jego duszę poczucia winy, popada w czasowy obłęd. Powierza dowództwo Pribilowi i Spatsikowi, którzy są pochłonięci wyłącznie planowaniem nierzeczywistych ataków na nieistniejącego przeciwnika. W tym czasie linia frontu zbliża się w okolice szpitala. Pribil postanawia wywiesić flagę ze swastyką na dachu budynku. Powiewający proporzec jest świetnym celem dla sowieckiej artylerii - szpital zostaje zbombardowany. Ginie wielu pacjentów (wśród nich Rasl i Hermina). W czasie bombardowania w szpitalu pojawia się profesor Hackenbreit (znienawidzony dyrektor szpitala) - nie udało mu się uciec z okrążenia, chce się ukrywać w przebraniu pacjenta. Początkowo wydaje się, że pacjenci wykorzystają tę sytuację, żeby zemścić się na swoim prześladowcy. Ale okazuje się, że i ofiary mają swoje sumienie. Do grona pacjentów dołącza także kapitan Meiller - dezerter, który musi się ukrywać jak przed Niemcami, tak i przed Rosjanami. Jest on zadziwiająco podobny do żołnierza ze zdjęcia Herminy...Wszyscy z napięciem wsłuchują się w odgłosy nadciągającego frontu.

Formularz zamówienia sztuki

Zamawiana sztuka: Obłąkany, czyli upadek III Rzeszy