Napisana w 1982 r. Bajka kuglarska może być przyczynkiem do triumfalnego powrotu do baśni w teatrze − do baśni z prawdziwego zdarzenia, pełnej cudów i magii, opartej na wewnętrznej przemianie bohaterów. Co więcej, cudowny świat zostaje zderzony ze światem realnym, podlegającym galopującym procesom industrializacji, w którym bohaterowie stają się coraz mniej ludźmi, a coraz bardziej trybikami w machinie produkcji.
Obok siebie funkcjonują dwa światy: Kraina Dziś i Kraina Jutra. W mitycznej Krainie Jutra piękna, nieśmiertelna księżniczka Eli zakochuje się w wizerunku księcia Joana, który ujrzała w magicznym spersonifikowanym zwierciadle imieniem Kalophain. Eli, rozpalona myślą o nieznajomym, rezygnuje ze swojej nieśmiertelności − spogląda w lustro i po raz pierwszy dostrzega swoje odbicie, co czyni ją śmiertelniczką. Tymczasem książę Joan poszukuje małżonki, żadna z dziewcząt nie wzbudza jednak w nim uczucia. Dopiero wiedźma-pajęczyca imieniem Angramaina, pod postacią zmysłowej kobiety, sprawia, że Joan rezygnuje ze wszystkiego i oddaje swój los w ręce czarownicy.
Ale obok Krainy Jutra istnieje też dużo bardziej prozaiczna Kraina Dziś, w której grupa kuglarzy zmaga się z ogromnymi problemami − teren, na którym rozstawiali swój namiot i wozy, został sprzedany pod budowę hali fabrycznej ogromnego koncernu chemicznego. Kuglarzom udaje się wynegocjować pewną umowę − od tej pory mają podróżować jako cyrk reklamowy i zachwalać w trakcie swoich numerów produkty koncernu. Co więcej, jest to ta sama firma, która kilkanaście lat temu doprowadziła do skażenia, którego ofiarą padło wiele zwierząt i ludzi, w tym osierocona, niepełnosprawna intelektualnie dziewczynka imieniem... Eli. Jest jeszcze jeden warunek. Kuglarze nie mogą zabrać ze sobą Eli. Mała musi zostać odesłana do specjalnego instytutu...
Okazuje się, że oba światy − realny i mityczny − są ze sobą nierozerwalnie związane. Mała Eli i klaun Jojo to tak naprawdę dawni mieszkańcy fantastycznego świata, księżniczka i książę, banici, uchodźcy z krainy powoli dewastowanej przez wyrachowaną Angramainę. Bohaterowie zaczynają niezwykłą podróż − w znaczeniu przestrzennym i metaforycznym. Czy cała ta historia powstała w głowie małej Eli? A może uruchomimy "czasowe zawieszenie niewiary" i po prostu przyjmiemy, że wszystko dzieje się naprawdę, że gdzieś niedaleko istnieje niesamowita kraina, do której Eli ostatecznie powróci jako jej prawowita władczyni?
Bajka kuglarska to tekst napisany niezwykłym poetyckim językiem, z wieloma fragmentami, do których może zostać napisana muzyka. Wykreowany w sztuce fantastyczny świat (pałace z kryształu, kostiumy kuglarzy, stroje dworzan, armia pionków warcabów, postaci magicznego zwierciadła i demonicznej pajęczycy) stanowi wyzwanie dla scenografa, kostiumografa − a może też dla artysty wideo? Utwór Michaela Ende, autora m.in. Niekończącej się historii, dotyka całej gamy tematów: tego, że rodzinę możemy sobie wybrać (tak jak robili to zespoły cyrkowe i kuglarze), grunt że mamy wokół siebie ludzi, na których można liczyć. Tego, że jak mówi Jojo, "Jedynie miłość może nas ożywiać, bo tylko miłość czyni nas twórcami". Tego, że świat bywa okrutny, ale przy wsparciu przyjaciół można stawić mu czoła. I że największym skarbem jest drugi, bliski sercu człowiek. Dorosły odbiorca doceni też ujęcie innych problemów: wykluczenia, wyzysku człowieka w kapitalizmie, wpływu wielkich firm na środowisko, komercjalizacji sztuki, wyzwań stojących dzisiaj przed artystami.
