język polskijęzyk angielski

Apke, Fred

Odlot

Autor
Tytuł oryginalny
Abflug!
Tłumacz
Klubowicz, Marta
Gatunek sztuki
Dla dzieci
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły
dla dzieci od lat 6
Szczegóły obsady
jeden aktor żywego planu oraz dwóch lalkarzy

W gospodarstwie podstarzałego Łukasza żyją – oprócz niego – Tobi i Augusta. Tobi to młoda kawka, uratowana przez mężczyznę, która zamiast trzymać się z innymi kawkami i wcinać robaki – jak na ptaka przystało – woli zamęczać Łukasza bezustannymi pytaniami i zajadać się ciastem. Augusta to stara i mądra kura, której jajka (bez jej wiedzy) stanowią główną pozycję w domowym menu. Łukasz jest ciężko chory i prawdopodobnie niedługo odejdzie na zawsze. Zamartwia się więc o los Tobiego, który jest zupełnie niesamodzielny. Tymczasem młodą kawkę roznosi energia, wymaga więc od Łukasza, żeby cały czas się nią zajmował – niezależnie od jego stanu zdrowia i ogólnego wyczerpania tym wymagającym zadaniem. „A co to jest zmęczenie?”, bezustannie dopytuje ptaszek. Człowiek próbuje zachęcać Tobiego, żeby zaprzyjaźnił się z innymi kawkami i zamiast ciasta zaczął w końcu zjadać robaki, ale ptaszek nie chce w ogóle o tym słyszeć.

Czy Tobi się usamodzielni, zanim Łukasza pokona choroba? Czy Augusta dowie się, że Łukasz wcale nie wysiaduje jej jajek w swoim łóżku, tylko zjada je co rano na śniadanie? I czy przyjaźń między tą trójką wytrzyma czekające ich zmiany – a może właśnie odrobina przestrzeni paradoksalnie sprawi, że jeszcze bardziej się do siebie zbliżą?

Apke w zabawny i uroczy sposób tłumaczy temat śmierci, portretuje przyjaźń miedzy człowiekiem a zwierzęciem oraz pokazuje dzieciom w krzywym zwierciadle dziecięce postawy. Nie poucza najmłodszych widzów, lecz pozwala odnaleźć się w chaosie dorastania. Uwidacznia też w zrozumiały dla dzieci sposób różnicę perspektyw między nimi a dorosłymi. Proste, pełne humoru sytuacje budowane przez Apkego z myślą o scenie sprawiają, że Odlot ma ogromny potencjał inscenizacyjny.

Golem 38

Autor
Tytuł oryginalny
Golem 38
Tłumacz
Klubowicz, Marta
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn

Trwa próba do Kupca weneckiego. Reżyser jest zirytowany przebiegiem próby, zarzuca aktorowi grającemu Shylocka powielanie stereotypów dotyczących Żydów. Nagle linia demarkacyjna dzieląca Szekspirowską fikcję, rzeczywistość i odległe wspomnienia zaczyna się zacierać. Aktorzy wcielający się do tej pory w bohaterów Kupca, teraz stają się postaciami z życia Reżysera. Przeszłość osacza twórcę, który widzi nagle swoje życie w 1938 r., kiedy był młodym żydowskim chłopcem, synem prawnika Neuburgera. Teatr z początku jawi się jako sposób na wyleczenie traum, ale przeszłość nie daje się tak łatwo reżyserować. Tym bardziej, że nałożona na rzeczywistość matryca wspomnień angażuje coraz silniej, osłabiając ciało i zatruwając umysł...

Ramę sztuki stanowi żydowska legenda o Golemie, niemym i posłusznym swojemu stwórcy wykonawcy rozkazów. Za wcielenie Golema początkowo uznawany jest milczący Chaim, obrońca głównego bohatera. Kiedy jednak na końcu to młody Neuburger decyduje się pomścić społeczność, okazuje się, że to on jest tytułową postacią, „niewinnie winnym” wykonawcą wyższej woli, a może pionkiem historii.

Reżyser powraca do „żywych”. Nie jest jednak pewny, czy teatr w jakikolwiek sposób pomógł mu przepracować indywidualną wojenną traumę. W końcu historia jawi się jako wspólny koszmarny sen, którego powidoki nieustannie prześladują ofiary:

„REŻYSER:
Ja śnię. Śni mi się twój sen, który jest moim. Śnię nasz sen, który jest koszmarem”.

Okropnie smutne

Autor
Tytuł oryginalny
Furchtbar traurig
Tłumacz
Klubowicz, Marta
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn

L’appel du vide, czyli zew pustki, to określenie irracjonalnego, nagłego impulsu, by zrobić coś autodestrukcyjnego – na przykład rzucić się w przepaść. Zew pustki z pewnością musiała poczuć Ona, gdy na chwiejących się nogach zmierzała w stronę urwiska. Przypadkowe spotkanie z obcym mężczyzną nie tylko uratowało ją od śmierci, ale pozwoliło jej oswoić się ze skrywanymi lękami.

Jak to się stało, że dwie obce osoby odkrywają dla siebie wzajemnie sens życia? Człowiek przegląda się w drugim człowieku niczym w lustrze, choć bohaterowie nie mogą się od siebie bardziej różnić. Kobieta to elegantka ze skłonnościami do egzaltacji, która ma zamiłowanie do antyków, zabytkowych aut, za to pecha do życiowych partnerów. Mężczyzna – to mizantrop, gbur, nihilista, który świadomie wybrał życie społecznego wyrzutka. On i Ona niejednokrotnie siebie ranią, prowokują, dogryzają. Maskują w ten sposób problemy, których doświadczyli. Na szczęście spotkanie na krawędzi (dosłownej i metaforycznej) staje się prawdziwym katharsis dla obojga. A może to nie był przypadek? Może w trakcie tej ulewnej nocy narodzą się uczucia...?

Okropnie smutne to sztuka o uniwersalnym doświadczeniu melancholii. Istotną rolę pełni zderzenie charakterów. Ale postacie nie są jednowymiarowe, one ewoluują, ukazują inne oblicza. Refleksje na temat sensu życia przeplatane są słodko-gorzkimi żartami i dynamicznymi replikami. Utwór można interpretować na różny sposób – może być zagrany jako komedia, a nawet melodramat (trudno zaprzeczyć, że między bohaterami rodzi się prawdziwa chemia!), nie brak w nim jednak głębszych spostrzeżeń na temat ludzkiej natury.