język polskijęzyk angielski

Wade, Laura

Wade, Laura

Ur. w 1977 w Bedford w Anglii. Studiowała na Wydziale Teatru na Uniwersytecie w Bristolu, po ukończeniu przystąpiła do kursu dla młodych autorów, prowadzonym przez Royal Court Theatre. Zadebiutowała w 1996 w Sheffield Crucible Studio Theatre sztuką Limbo, a w 2000 jej kolejny tekst 16 Winters pokazano w Bristol Old Vic Basement. Od 2003 była dramaturgiem Finborough Theatre w Londynie, a od 2004 w Soho Theatre. Jest autorką ok. czternastu sztuk. Jej pierwszy duży sukces to Żywe trupy (Breathing Corpses), których prapremiera miała miejsce w Royal Court Theatre Upstairs w marcu 2005, a dwa lata później została wystawiona w Ameryce. Od tamtego czasu Laura Wade związana jest z Royal Court Theatre oraz Hampstead Theatre and David Plugh Ltd. Obecnie jej najbardziej docenionym tekstem jest Posh, po raz pierwszy wystawiony na West Endzie. Filmowa adaptacją tego dramatu w reżyserii Lone Scherfig powstała w 2014. Zimneij niż tu miało poslką prapremierę w 2015 w warszawkim Teatrze Ochoty.

Skarbie, już jestem

Autor
Tytuł oryginalny
Home, I’m Darling
Tłumacz
Rozhin, Klaudyna
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły
komediodramat
Prapremiera
Theatre Clwyd, 25.06.2018, spektakl grany następnie w Dorfman Theatre w Royal National Theatre w Londynie (reż. Tamara Harvey)

Współczesna wykształcona kobieta z pozycją zawodową rezygnuje ze swoich swobód, praw, ambicji, perspektyw rozwoju - i wchodzi w rolę gospodyni domowej z lat '50, w nadziei, że to uratuje jej kulejące małżeństwo. W centrum sztuk Laury Wade stoją kobiety – ich niejednoznaczne portrety z reguły zawierają w sobie dozę kontrowersji. Podobnie rzecz się ma w przypadku Skarbie, już jestem. Jak szczęśliwe są tak zwane „szczęśliwe małżeństwa”? W każdym związku potrzeba odrobiny fantazji, aby iskra nie zgasła. Ale za zasłonkami w różową krateczkę życie bogini domowego ogniska nie zawsze wygląda idyllicznie…

Johnny i Judy są specyficznym małżeństwem. Wchodząc do ich domu masz wrażenie, że przeniosłeś się w czasie – obydwoje mają świra na punkcie lat 50. Ale nie tylko ubrania, meble, bibeloty i muzyka sącząca się z adaptera przypominają o "retro" realiach. Judy rzuciła pracę, by móc dbać o mieszkanie, sprzątać, gotować, a po powrocie męża z pracy – z całych sił dbać o jego dobre samopoczucie. Johnny’emu z pozoru odpowiada taki układ. Coraz częściej zaczyna się jednak zastanawiać, gdzie w tym wszystkim podziała się jego żona z krwi i kości. A Judy coraz mocniej uświadamia sobie, że idealny, wydawałoby się, układ, nie sprawdza się w dzisiejszej rzeczywistości. Model rodziny z lat 50. okazuje się być nieziszczalnym fantazmatem. Uporczywe dążenie do ideału kończy się fiaskiem i rozpadem starannie pielęgnowanego konstruktu.

Autorka zastanawia się nad rosnącym problemem eskapizmu jako formy obrony przed światem, który wymyka się spod kontroli. Ucieczka w komiksowy świat i codzienny teatrzyk „idealnej pani domu” to strategie, które zapewniają Judy poczucie bezpieczeństwa. Problem w tym, że „aktorzy” zaczynają się buntować. Fran i Marcus, przyjaciele domu, stopniowo wycofują się z „gry”. Matka Judy próbuje sprowadzić córkę na ziemię. A Johnny zaczyna wątpić w swoje małżeństwo. Sytuacji nie pomaga fakt, że na horyzoncie zdarzeń pojawia się jego nowa, atrakcyjna szefowa.

Laura Wade dotyka tematów zdecydowanie głębszych niż tylko fascynacja minionymi czasami. Autorka porusza tu kwestie interesujące z punktu widzenia współczesnego feminizmu, stawiając pytanie, czy ruchy równościowe byłyby w stanie zaakceptować wybór, którego dokonała Judy. Świadome porzucenie kariery zawodowej i samorozwoju na rzecz dbania o domowe ognisko nie stanowi regresu, jednak w tym przypadku bohaterka powoli zatraca się w dążeniu do ideału. Niedługo straci wszystkie oszczędności, przyjaciół, partnera, a co najważniejsze – tożsamość. Czy wtedy znajdą się osoby gotowe ją wesprzeć? Jak poradzi sobie w drodze pod prąd: w konflikcie między własnym rozczarowaniem sobą a ostracyzmem społecznym?

PRASA

  • „Ostre, zabawne, a jednocześnie gorzkie spojrzenie na skazaną na niepowodzenie próbę osiągnięcia małżeńskiego szczęścia poprzez ucieczkę w fikcję”.

 

  • „Sto lat po tym, jak ibsenowska Nora zamknęła za sobą drzwi, w nowej sztuce Laury Wade mamy bohaterkę, która, w imię feminizmu, barykaduje się w domu lalki”.

 

  • "Wypisanie się z życia to coś, o czym często marzy każdy z nas. Sztuka Laury Wade pokazuje, czym grozi zbyt głębokie zanurzenie się w fantazję”.

„The Independent” ****

 

  • „Oryginalna i aktualna sztuka o wyborach, których dokonujemy, o polityce płci i niebezpieczeństwach sprzedawania iluzji. Co popycha nas do ucieczki w przeszłość, która nigdy nie istniała”.

„Financial Times” ****

 

  • "Gdy domowy Eden przestaje być rajem”.

„The Telegraph”****

 

  • "Krytyczne spojrzenie na efekty nostalgii posuniętej do ekstremum".

„Evenining Standard” ****

 

  • "Przezabawna nowa sztuka Laury Wade bierze pod lupę wyidealizowany obraz bogini domowego ogniska z lat 50., a jednocześnie zastanawia się, co to znaczy być kobietą w czasach #MeToo”.

„Culture Whisper”

 

  • "Znakomita nowa sztuka Laury Wade o małżeństwie i rolach, które gramy, uważając, że powinniśmy, a które zamiast zbliżać, oddalają nas od siebie”.

„The Stage” *****

 

Zimniej niż tu

Autor
Tytuł oryginalny
Colder than here
Tłumacz
Idczak, Anika
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły
dramat psychologiczny
Prapremiera polska
05.06.2015 w reżyserii Aniki Idczak, Teatr Ochoty

Kameralna, zaprawiona humorem, psychologiczna sztuka o oswajaniu śmierci i relacjach na liniach: siostra – siostra, siostra – matka, mąż – żona, ojciec – córka. Rodzina zjednoczona wobec śmiertelnej choroby matki stawia wspólnie czoła sytuacji. Wspólnie poszukują nawet miejsca na jej pochówek. Żadne nie jest odpowiednie: zbyt hałaśliwe sąsiedztwo, zbyt ponure otoczenie, zbyt wilgotno, zbyt sucho... Córki reagują niechętnie, nie chcą myśleć o śmierci, jednak w końcu przyzwyczajają się do tej myśli i oswajają z nią. Czasem Myra czuje się na tyle źle, że miejsca na cmentarzu poszukuje tylko jej mąż lub jej córki: Jenna i Harriet. Harriet, starsza, jest bardziej poukładana i spokojniejsza. Jenna zawsze miała opinię tej nadwrażliwej, nie umiejącej sobie radzić z życiem. Ma chłopaka, który źle ją traktuje. Podczas poszukiwań odpowiedniego miejsca na pochówek matki Jenna zaczyna się zwierzać Harriet. Sytuacja rodzinna inspiruje ją do zmiany życia. Zrywa z nieudanym chłopakiem. Choroba i odchodzenie matki  spełniają jeszcze jedną funkcję: zbliżaj do siebie siostry. Alec, ich ojciec i mąż Myry, nauczył się żartować ze śmierci. Tylko tak może przetrwać trudny czas. Myra go do tego zachęca. Sama  pragnie wykorzystać szybko płynące tygodnie do uporządkowania zaległych spraw. Dręczona rakiem pragnie zadbać o to, aby jej dzieci i mąż wciąż pozostali sobie bliscy. Udziela im ostatnich instrukcji. Nie udaje wszechwiedzącej ani „duchowo odmienionej”.  Zadaje pytania, na które nie ma odpowiedzi, czasem bardzo dziecinne. Nie skupia się na bólu. Mogłoby się wydawać, że urządza ze swej śmierci „nadmierne przedstawienie” , lecz dopiero pod koniec sztuki orientujemy się, że w gruncie rzeczy Myra podążała za naturalnym rytmem, a sam moment jej odejścia staje się zaledwie chwilką, przerwą w rozmowie.

Żywe trupy

Autor
Tytuł oryginalny
Breathing Corpses
Tłumacz
Kurkowski, Michał
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn

Miasteczko, gdzie diabeł mówi dobranoc: kiepskie hotele, małe sklepiki, senne życie. Tu zdarzyć się może wszystko: nawet bezsensowna zbrodnia, popełniona z nudów, z ciekawości, a innym razem z gniewu i frustracji. Zwłoki i zabijanie to motyw przewodni łamigłówki Laury Wade, w której ktoś morduje i ktoś odkrywa zamordowanego, ktoś popełnia samobójstwo, a ktoś odkrywa samobójcę. To mroczna opowieść o przemocy i utracie kontroli nad własnym życiem, gdzie śmierć ma wiele znaczeń i twarzy, a zbrodnia promieniuje urzekającym jadem, który wsącza się w dusze bohaterów. Wszystko zbudowane jest na zasadzie układanki. Pierwszy trup prowadzi do drugiego, drugi do trzeciego, a za każdym stoi jakaś przeszłość. Historię Jima i innych oglądamy więc, jakbyśmy przewijali film: od końca do początku. Najpierw jest pokojówka Amy, która w hotelowym pokoju odkrywa zwłoki gościa, a przy nim puste opakowanie po barbituranach oraz list do kobiety o imieniu Elaine. Dlaczego popełnił samobójstwo? Kim był? I co na końcu stanie się z Amy?

Trzymająca w napięciu, mądrze i błyskotliwie napisana sztuka młodej autorki Laury Wade, która odnosi coraz większe sukcesy na scenach brytyjskich.

Po kliknięciu w zdjęcie (plakat Exeter University Theatre Company) można obejrzeć trailer dot. produkcji dublińskiej.

Posh

Autor
Tłumacz
Kurkowski, Michał
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn

Sztuka Laury Wade po raz pierwszy została wystawiona w 2010 w Royal Court Theatre. Jest to opowieść o studentach z Oksfordu stowarzyszonych w Klubie Zadymy, wzorowanym na rzeczywistym Bullingdon Club. Członkowie Klubu Zadymy, ekskluzywnego uniwersyteckiego klubu dla mężczyzn, organizują swoje kolejne spotkanie w podmiejskim zajeździe „Pod Głową Byka". Podczas gdy James zaniedbuje swoje obowiązki przewodniczącego, inni zasadzają się na jego pozycję i zaczynają wdrażać niestworzone pomysły. Guy, zainspirowany przez ojca chrzestnego Jeremy'ego, byłego członka Klubu Zadymy, dzisiaj polityka, stara się zaimponować chłopakom pieczenią z dziesięciu ptaków. W miarę jak członkowie klubu coraz bardziej się upijają i hałasują, zaczynają terroryzować siebie nawzajem, a wkrótce także gospodarza Chrisa i jego córkę Rachel. Chris wybucha z oburzenia, a klubowicze atakują go, po czym wpadają w panikę i przerażeni tym, co zrobili, zrzucają winę na Alistaira, jednego ze swoich kolegów. Rachel dzwoni po karetkę. Kilka tygodni później Alistair spotyka się z Jeremym, który obiecuje mu pomóc w uniknięciu kary.

Historia, choć osadzona w realiach angielskich, doskonale obnaża mechanizmy władzy i upodlenia, jakich młodzi ludzie doświadczają zwykle w zamkniętym gronie. Powstało już wiele filmów na podobny temat, warto jednak przyjrzeć się tej fabule oraz jej autorce.

(Po kliknięciu w zdjęcie można obejrzeć trailer i zapoznać się z opiniami krytyków.)