Łukowicz, Michał

Ostra dyskusja na zebraniu z rodzicami w pewnym liceum pokazuje, jak bardzo w szkole sypie się system. Sfrustrowana polonistka Alina, wystraszona, choć i ucieszona swym odważnym wystąpieniem, wraca do domu, by poprawiać wypracowania. Koi nerwy lampką dobrego wina, spodziewając się rutynowej nudy, gdy natrafia na niepokojącą rozprawkę, w której niepozorny, cichy uczeń zapowiada krwawą szkolną masakrę. Gdy Alina zastanawia się, jak powinna zareagować, w jej kuchni nagle zwyczajność zaczyna mieszać się z makabreską. Alinę, niczym w sennej wizji, nawiedza sprawca masakry wraz ze swoimi ofiarami. Chłopak chce przekonać polonistkę, że tylko tragedia może naprawić polski system oświaty. „A jak jedna małpa tam gdzieś kiedyś zeszła z drzewa, to co inne małpy mówiły?” – pyta Marcin nauczycielkę. Z czasem zaczyna zacierać się granica między dobrem a złem i Alina w osobie Marcina dostrzega bojownika walki z systemem.

"Superbohater – jak stwierdza autor – to opowieść o odpowiedzialności, która zrzucana z silniejszych na słabszych staje się w końcu tykającą bombą mogącą zranić najmniej na to gotowych”.
 

Andzia jest tuż przed trzydziestką i w związku z tym, że opiekuje się swoimi starymi i zniedołężniałymi rodzicami, nie osiągnęła niczego, co zawierać się może we współczesnej definicji słowa „sukces”. Wybiera się właśnie na dziesiątą rocznicę swojej matury, gdzie ma się spotkać ze starymi znajomymi i skonfrontować swoje CV z koleżankami i kolegami z klasy. Spotyka jednak tylko starszą sprzątaczkę, która chce zeswatać ją ze swoim synem – niespełnionym dramatopisarzem.

Dobra to krótka opowieść o relacjach rodzinnych. Jedni powiedzieliby, że historia krąży wokół poczucia odpowiedzialności i zobowiązań, jakie mamy wobec najbliższych. Inni mogliby rzec, że chodzi tu o ciężar rozmaitych, czasem przytłaczających obowiązków, jakie czasem bezlitośnie wiążą nas w relacjach. Czy można wymagać, żeby ktoś wyrzekł się dla nas swoich potrzeb i swojego życia? Czy można przedkładać komfort najbliższych nad prawdę i moralność? Gdy chorzy rodzice po raz kolejny dzwonią do bohaterki, dość czytelnie pozorując atak niemocy, Michał (autor uczynił tu autoironicznie postać niespełnionego dramaturga swoim imiennikiem) proponuje Młodej: „Przełomowy moment, możesz zerwać pępowinę”, na co ona z rezygnacją: „Jasne, a potem ci ją podaruję, żebyś się na niej powiesił”. Czy tak już będzie zawsze?
 

Marysia ma najpiękniejsze stopy w Internecie. Eksponuje na kamerce erotycznej swoje ciało, ale w skrytości ducha marzy o wielkiej miłości. Jasiu uczęszcza na kurs uwodzenia i wstydzi się swoich małych, niemęskich paluszków, choć usłyszał (rozpaczliwie chwyta się tego argumentu), że również Fryderyk Chopin miał małe palce. Dziewczyna i Chłopak mierzą się ze stereotypem prawdziwego mężczyzny i prawdziwej kobiety, chcąc swym wizerunkiem spełnić własne i społeczne oczekiwania. W tym wszystkim pomagają im projekcje wyobrażeń – John i Mary, którzy zawsze wiedzą, co należy w danej sytuacji powiedzieć. Wiedzą jak zagadać, jak założyć nogę na nogę, jak się sprzedać i wyjść z wszelkich międzyludzkich interakcji zwycięsko, reprezentując najgodniej swój płciowy stereotyp. A nawet przeskoczyć oczko wyżej. Są alter ego naszych bohaterów i zasadniczo mają ich wspierać w podboju świata, ale podpowiedzi nie zdają się na wiele. Wkrótce poirytowani John i Mary zaczynają żyć własnym, niezależnym życiem. Tymczasem nieporadni, szukający nawzajem swej bliskości Jaś i Marysia tyleż się pragną, co strachliwie i usilnie przed sobą uciekają. W poszukiwaniu miłości Jaś (oczywiście, jak zwykle – nieporadnie) „rzuca się” w ramiona przypadkowej kobiety, co sam uznaje za gwałt. Na komisariacie okazuje się, że ofiarą owego ataku była właśnie Marysia. Nie rozpoznawszy się, siedzą i czekają. Próbując nawiązać ze sobą dialog, mimo prób pomocy ze strony siedzących za nimi Johna i Mary, nie słyszą się, prowadząc raczej rozmowy z samymi sobą o tym, co mogłoby się zdarzyć. Pisany bardzo współczesnym, świeżym, rytmicznym językiem dramat Michała Łukowicza może stanowić smutną – acz i humorystyczną – diagnozę tęsknot i braku komunikacji „młodych dorosłych”, pogubionych w świecie presji społecznej, nacisku medialnych wzorców i we własnych lękach i wstydach.

Znany polski kompozytor (w którym bez trudu rozpoznajemy postać Wojciecha Kilara) rozważa zarzucenie komercyjnej kariery i zajęcie się projektami kameralnymi, przepełnionymi ważną dla niego duchowością. Którejś nocy otrzymuje jednak telefon od samego Francisa Forda Coppoli z propozycją skomponowania muzyki do powstającego właśnie, i do tego w gwiazdorskiej obsadzie, filmu o Draculi. Propozycja jest z pozoru nie do odrzucenia, ale… Artysta miota się, gnębiony ambiwalencją uczuć. Hollywood oczywiście kusi, ale bohater, będąc osobą głęboko religijną, obawia się wystawiać na próbę swoje pielęgnowane z pietyzmem wartości. Jak wiemy, pierwowzór kompozytora skorzystał z propozycji reżysera Ojca chrzestnego. Jakim – w ujęciu Michała Łukowicza – zostało to okupione kosztem? Przez jakie piekło musi przejść w fabryce snów nasz bohater, by cudem uniknąwszy śmierci w hotelowym pokoju, znaleźć się w końcu z powrotem w domu? Wojciech K. spotyka w Hollywood całą plejadę dziwnych indywiduów, wśród których znajdą się postacie rodem z klasycznych amerykańskich horrorów. Tajemniczy Święty, upiorny recepcjonista, tuląca terapeutycznie lalkę Marilyn... Nie zabraknie też figury diabła w futrze... Czy nasz bohater istotnie wyszedł z owej piekielno-hollywoodzkiej opresji bez szwanku?

"Michał Łukowicz buduje narrację dramatu metodą szybkiego montażu filmowego. Kondensuje dialogi, w których postaci mówią własnym, specyficznym dla siebie językiem. Nielinearnie zmienia miejsca akcji, gdzie z katowickiego osiedla wpadamy do samolotu, hotelu i w końcu apartamentu Copolli. Przedstawia relacje postaci, opowiadając jedną sytuację z różnych punktów widzenia. Używa przy tym konwencji filmowych, symboli zaczerpniętych z klasycznych obrazów Davida Lyncha, Wesa Andersona, braci Coen. Atmosfera Mulholland Drive miesza się z Bartonem Finkiem i Grand Budapest Hotel." (z recenzji Ewy Havelke, „Dialog”, 9/2019)