Tłumaczone przez Martę Orczykowską cztery dni bliskości Pipsy Lonki są utkanym z poetyckich impresji dramatem-poematem. Pierwsza jego część to seria minimalistycznych, medytacyjnych, intymnych obrazów, z których wyłania się sieć powiązanych ze sobą perspektyw: ludzkich i nie-ludzkich. Wakacyjny kurort wykorzystany jest tu jako miejsce styku radykalnie odmiennych światów. Z jednej strony wypoczywający nad wodą turyści w zapamiętaniu korzystający z dobrodziejstw cywilizacji, z drugiej nadmorski ekosystem: wodne zwierzęta i polujące na nie ptaki. Natura i kultura, starannie od siebie oddzielone.
W drugiej części utworu dzieląca dwa światy granica zacznie się rozmywać, a w trzeciej perspektywa ludzka zostaje w całości zastąpiona nie-ludzkim punktem widzenia: ostatnie kilka stron utworu to wizualna i dźwiękowa kompozycja składająca się tylko i wyłącznie z wokalizacji mew.
Widzowie oglądają wyimek czterech dni wspólnej egzystencji gatunków, obserwując podobieństwa i różnice między ich przedstawicielami. Wartość sztuki Lonki polega na tym, że umożliwia tę obserwację z perspektywy, która nie uprzywilejowuje jednego punktu widzenia nad drugim.
Eksperymentalny dramat Lonki, operujący nie tylko specyficznym, obrazowym językiem teatralnym, ale też wizualną formą tekstu, to nie lada wyzwanie dla realizatorów. Jednak to wyzwanie, któremu warto sprostać. Wizjonerskie podejście Lonki, obejmujące poezję, sztuki wizualne, performans i misternie skonstruowane teatralne obrazy, jest z pewnością jedną z najbardziej interesujących prób stworzenia nowej artystycznej formy podejmującej kwestie ekologiczne.
Pipsa Lonka to autorka, której sztuki zazwyczaj dotyczą relacji między ludźmi a światem otaczającej nas natury – naszego wpływu na nią i odwrotnie. Jest jedną z niewielu osób dwukrotnie uhonorowanych Fińską Nagrodą Lea, przyznawaną za najlepszą sztukę roku (2013 oraz 2018). Dramaty Lonki otrzymały również prestiżową nagrodę Heidelberger Stückemarkt w Niemczech, a także New Baltic Drama Award oraz dwukrotnie nagrodę Prix Europa.
Wydawnictwo ADiT, Warszawa 2024
Pipsa Lonka, cztery dni bliskości
Przekład: Marta Orczykowska
Redakcja: Witold Loska
Skład: Partyflex System
96 stron
ISBN 978-83-60699-62-1
Powstanie polskiego przekładu było możliwe
dzięki wsparciu finansowemu TINFO – Theatre Info Finland.