Gadające Głowy uznanego brytyjskiego dramaturga Alana Bennetta to cykl dwunastu monologów napisanych pierwotnie dla telewizji BBC. Pierwszych sześć monologów zostało wyemitowanych w 1988 roku. Kolejne powstały później i doczekały się prapremiery w roku 1998. Entuzjastycznie przyjęte zarówno przez krytyków, jak i publiczność, po dziś dzień nieprzerwanie święcą tryumfy nie tylko w telewizji, radiu czy na uznanych scenach Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych – weszły również na stałe do kanonu lektur brytyjskich szkół ponadpodstawowych.
W swoich monologach Alan Bennett stworzył niezwykłą galerię kąśliwie dowcipnych, a jednocześnie niebywale wzruszających portretów zwyczajnych ludzi. W postaci bohaterów wcielali się zarówno wybitni aktorzy brytyjscy (David Haig, Thora Hird, Patricia Routledge, Maggie Smith, Julie Walters), jak i sam autor. Utwory zdobyły liczne nominacje i nagrody Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych (BAFTA), jak również New York Drama Critics’ Circle oraz Off-Broadway Theater Awards.
Przedstawiamy dwa monologi z tej serii.
- Kobieta bez znaczenia (A Woman of No Importance)
Niebywale uporządkowana Peggy Schofield, postrzegająca się jako filar biura, w którym pracuje, twierdzi, że wyłom w ustalonej rutynie dnia codziennego doprowadzi do całkowitego rozpadu jej dotychczasowego świata. Jednak nagle jej zdrowie pogarsza się, a w konsekwencji będzie wymagała natychmiastowej hospitalizacji. W szpitalu stara się odbudować na nowo swój porządek świata, próbując zawłaszczyć w tym celu atencję lekarzy, innych pracowników szpitala i pacjentów jak wcześniej swoich kolegów w firmie. Wkrótce okazuje się, że w biurze nie ma dla niej już miejsca i właściwie żaden z jej współpracowników nie zadał sobie trudu, by ją odwiedzić. Bo okrutna prawda jest taka, że Peggy Schofield nie jest ani tak lubiana, ani dla nikogo tak ważna, jak jej się wydawało.
- Pani od listów (A Lady of Letters)
Mieszkająca nieopodal Bradford Irene Ruddock samotna panna w średnim wieku nie boi się powiedzieć, a właściwie napisać w formie listu tego, co myśli. Pisze listy do wszystkich: począwszy od królowej, przez posła, policję, po dyrekcję krematorium, jako wyraz sprzeciwu wobec zła społecznego i nieprawidłowości, jakie zauważa wszędzie wokół siebie. Po raz kolejny oskarżona, tym razem również skazana za świadome działanie na czyjąś szkodę, Irene musi odbyć karę w więzieniu, gdzie paradoksalnie po raz pierwszy w swoim życiu czuje się naprawdę wolna i szczęśliwa.
Patricia Routledge za rolę Irene otrzymała nominację BAFTA w kategorii Najlepsza aktorka w 1989 roku.