język polskijęzyk angielski

Czas kochania, czas umierania

Autor
Tytuł oryginalny
zeit zu lieben zeit zu sterben
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły
przekład: Małgorzata Sugiera, Mateusz Borowski; sztuka powstała na motywach filmu „Time stands still” Pétera Gothára
Czas akcji
druga połowa XX wieku
Miejsce akcji
Berlin wschodni, NRD
Prapremiera
19.09.2002, Thalia Theater w Hamburgu, reż. Armin Petras
Prapremiera polska
04.12.2005, Teatr Dramatyczny w Warszawie, reż. Tomasz Gawron

fritz kater to literacki pseudonim urodzonego w latach sześćdziesiątych niemieckiego reżysera Armina Petrasa. Jego sztuka czas kochania, czas umierania to powrót do czasów istnienia Muru Berlińskiego oraz Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Dramat składa się z trzech wyraźnie oddzielonych od siebie części, które różnią się od siebie zarówno pod względem językowym, jak i estetycznym. 

Pierwsza z nich, która w pewnym sensie spełnia funkcję wprowadzenia do sztuki, to pierwszoosobowy monolog berlińskiego szesnastolatka. Bezimienny chłopak snuje opowieść o swoim życiu, w której prym wiodą pierwsze miłości, kontakty seksualne, a także zakrapiane alkoholem imprezy. Nad typowo młodzieńczą historią unosi się jednak cień socjalistycznych ograniczeń. Czyjś ojciec ucieka na zachód, innego nie ma już od dziesięciu lat w domu, a młody bohater wraz z całym swoim rocznikiem ostatecznie zostaje powołany do wojska. Druga część dramatu stanowi swoistą kontynuację pierwszej, jej rozwinięcie. Jest również główną i najdłuższą częścią sztuki. Pod względem formalnym sprawia wrażenie klasycznego dramatu – to znaczy – została rozpisana na sceny oraz postaci. Jej akcja toczy się wokół rodziny dwóch braci, Petera i Ralfa, a rozpoczyna w momencie, w którym kilkuletni chłopcy zostają opuszczeni przez swojego ojca, zmuszonego (ze względów politycznych) do ucieczki z kraju. 

To opowieść o dojrzewaniu młodych ludzi, odgrodzonych od reszty zachodniego świata Berlińskim Murem, rodzących się w nich naturalnych pragnieniach, ale również wpływie bezlitosnej polityki na ich codzienne życie i zbliżającą się coraz bardziej dorosłość. 

Ostatnia część utworu to opowiedziana w trzeciej osobie historia rozczarowanego życiem dorosłego już mężczyzny, który, mając żonę i dziecko, zakochuje się w innej kobiecie. Ich romans jest pełen konfliktów, rozstań i powrotów. Do jego ostatecznego końca dochodzi, kiedy kobieta przyznaje, że przez cały ten czas kochała innego mężczyznę. 
Niemiecki autor skonstruował opowieść o pragnieniu miłości i bliskości jako ucieczce przed samotnością, a także szarą, ponurą i duszną codziennością Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Drugi człowiek, a także przede wszystkim kontakt z jego ciałem, okazuje się być dla bohaterów i bohaterek dramatu ratunkiem przed otaczającą ich ciemnością.

  • Sztuka publikowana w Antologii najnowszych sztuk niemieckich: WIELOŚĆ TEATRÓW (tom I), książce wydanej przez Księgarnię Akademicką, Kraków 2005.

Formularz zamówienia sztuki

Zamawiana sztuka: Czas kochania, czas umierania