język polskijęzyk angielski

Łucja szalona

Autor
Tłumacz
Grodek, Julita
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn

Wprowadzenie:

Don Nigro przedstawia poruszającą historię niezwykle inteligentnej, dotkniętej szaleństwem córki giganta literatury i jej walki o zdobycie mężczyzny życia. Akcja rozgrywa się w Paryżu, gdzie mieszkają irlandzcy imigranci: słynny, lecz niezamożny autor Ulissesa wraz z rodziną oraz początkujący literat o zaniżonej samoocenie - Samuel Beckett. Zarówno James Joyce, jak i asystujący mu przy pracy Beckett ukazani są przez Autora z wielkim humorem i wyczuciem stylu. Półślepy literacki guru dyktuje podziwiającemu go Beckettowi swoją kolejną powieść. W ten sposób do tekstu trafiają przypadkowo zasłyszane słowa, co mistrz aprobuje jako nieodłączny składnik procesu twórczego. Doskonałym kontrapunktem dla pogrążonego w "procesie" Joyce'a jest jest żona - Nora. O wiele bardziej tragiczny duet stanowią Beckett i Łucja.

streszczenie:

Już przy pierwszym spotkaniu dziewczyna stwierdza, że Beckett jest jej przeznaczeniem. Pozostawiona z nim sam na sam, ujawnia, jak bardzo świadoma jest własnej, kobiecej seksualności i próbuje skierować myśli ratującego się ucieczką dramaturga na właściwe tory. Papa - Joyce zaczyna napomykać o małżeństwie. Łucja ucieka się do podstępu i namawia ukochanego do zabawy "w oświadczyny": błagana o rękę, z satysfakcją odrzuci jego prośbę. Konkurent na niby klęka, Łucja mówi "tak", na co wchodzi Joyce i udziela parze błogosławieństwa. Beckett umawia się z dziewczyną w restauracji, aby przy świadku odkręcić całą sprawę. Łucja z płaczem biegnie do domu, wściekły Joyce zrywa stosunki z dramaturgiem. Na skutek rany zadanej przez rzezimieszka Beckett ląduje w szpitalu. Joyce odwiedza go i przyjaźń mężczyzn odżywa. Tymczasem Łucja zaręcza się z innym, aby wzbudzić zazdrość ukochanego. Przed przyjęciem zaręczynowym doznaje jednak ataku katatonii; narzeczony wycofuje się.
Do żartobliwych scen wkradają się pomału tragiczne tony: Łucja zdradza objawy szaleństwa. Jedzie za Beckettem: najpierw do Londynu, potem z powrotem - do Paryża. Grozi, że nie da mu spokoju. Jej pokręcona umysłowość doprowadza do rozpaczy bezradnych psychiatrów. Po podpaleniu swojego pokoju zostaje wysłana do Szwajcarii, na konsultacje ze sławnym doktorem Jungiem. Diagnoza jest bezlitosna dla genialnego pisarza: wychował sobie szaloną córkę - muzę, która nigdy nie stanie się normalna, bo wtedy przestałaby być jego najdroższą córką. Tragedia Łucji polega na tym, że - w odróżnieniu od Joyce'a i Becketta - nie potrafi przekuć obłędu w sztukę. Synonimem tworzenia była dla niej szczęśliwa miłość, która nie została jej dana. Zostaje umieszczona w zakładzie. Podczas odwiedzin matka zawiadamia ją o śmierci ojca. Podpity Beckett rozmawia z duchem Joyce'a, który prosi go, aby opiekował się Łucją. Kiedy dramaturg wchodzi do jej szpitalnego pokoju, kobieta gra właśnie w karty z Napoleonem. Opowiada Beckettowi, że zmarły pracuje obecnie nad powieścią pt. "Łucja Szalona". To rzecz o wielkiej miłości Becketta do jego córki.

charakterystyka tekstu:

Nigro pokazuje swoich bohaterów w kontekście ról, jakie przyszło im odgrywać. Mamy więc kombinacje wszelkich możliwych uwarunkowań: mistrz - uczeń, kobieta - mężczyzna, córka - ojciec, matka - córka, mężczyzna - mężczyzna, kobieta - kobieta, wariat - wariat, wariat - terapeuta itd. Walorem Łucji szalonej jest połączenie pogłębionej psychologii postaci z trzymającą w napięciu, pełną zaskakujących puent, opowieścią. Ciekawy pod względem literackim, wielopłaszczyznowy, posługujący się symboliką jungowską tekst Dona Nigro zachęca do niebanalnych rozwiązań inscenizacyjnych, dając przy tym aktorom szansę na stworzenie wyrazistych kreacji. Osobiste perypetie bohaterów są dla autora punktem wyjścia do zastanowienia się nad naturą miłości i przywiązania oraz bolesną nieumiejętnością przekroczenia własnych ograniczeń. Nastrój waha się od kpiarskiej, okraszonej sprośnościami, młodzieńczej tragifarsy po melancholijną jesień odchodzenia i niezrealizowanych uczuć. Klamrę przedstawienia stanowi obraz dwojga starzejących się, wyizolowanych ludzi: szalonej Łucji i Becketta. Lajtmotiwem jest powtarzająca się piosenka do słów L.A. Tennysona:

"Do ogródka, Madziu, chodź. Tam nietoperz, chłodny mrok.
Do ogródka, Madziu, chodź. Cicho w noc, gdzie zapachów moc..."

opracowanie dla ADiT: Julita Grodek

Polska Prapremiera: Teatr im J. Słowackiego w Krakowie, 5. 10. 2007, reż. Magdalena Piekorz

"Parę słów w obronie nadproduktywnego dyletanta" - Anna Burzyńska o recenzjach sztuki Łucja szalona

 

 

Formularz zamówienia sztuki

Zamawiana sztuka: Łucja szalona