język polskijęzyk angielski

Sen Hawkinga

Autor
Tytuł oryginalny
Hawkings Traum
Tłumacz
Ostrowski, Marek
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Czas akcji
Współczesność
Miejsce akcji
Pracownia Hawkinga w Cambridge

Jedna z najbardziej znanych sztuk Erwina Riessa, wielokrotnie wystawiana w Austrii, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii. Powiązana z biografią Riessa (który sam jest niepełnosprawny) i genialnego fizyka, Stephena Hawkinga, jest ostrą wypowiedzią odnośnie eutanazji oraz wpływu polityki na naukę. Sparaliżowany Hawking, w oczekiwaniu na decyzję komisji Noblowskiej, śni jeden ze swoich najgorszych koszmarów. Prezydentka, stojąca na czele jednego z europejskich państw, zamierza użyć światowej sławy naukowca, oswojonego ze śmiercią, do swojej kampanii wyborczej, opierającej się na projekcie przymusowej eutanazji dla jednostek nieprzydatnych społeczeństwu, niebędących w stanie wyrazić samodzielnie zgody. Hawking otrzymuje od sztabu wyborczego Prezydentki dokument do podpisania, sądząc że to apel o przystosowanie metra do potrzeb inwalidów. Ponieważ przynosi go urocza, seksualnie rozbuchana kokota Juliette, która nawet sparaliżowanego potrafi doprowadzić do Wielkiego Wybuchu, Hawking jest tym bardziej skory do współpracy. Kiedy zaczyna orientować się w intrydze, komisja do spraw eutanazji, czystości dziedziczenia i rasy skazuje go na śmierć. W tym momencie kończy się koszmarny sen Hawkinga.

W formie sztuka przypomina dramat Brechtowski - pełen ostro postawionych tez. Między surrealistycznymi i groteskowymi dialogami pojawiają się wyraziste poglądy autora na temat polityki, powiązanej z nią eugeniki oraz religii (poprzez powtarzające się pytanie „Gdzie jest Rzym?", zarzucające Kościołowi obojętność wobec dziejących się na jego oczach okrucieństw; w sztabie Prezydentki jest również Kardynał). W dramat wplecione są także teorie naukowe Hawkinga, np. gdy w obecności Julietty łączy on zagadnienia pożądania seksualnego z teoriami mechaniki kwantowej. Jego teorie na temat czarnych dziur są metaforą inwalidów: „jeśli się ich usunie, zdrowi wymkną się spod kontroli, jak wymyka się spod kontroli ktoś, kto stracił swoje lustrzane odbicie".

Sztuka powstała jako reakcja na „program eugeniczny", ogłoszony w 1993 roku przez Nową Prawicę, posiadający konotacje faszystowskie i głoszący, że jakość potomstwa ma pierwszeństwo przed jego ilością.

 

Prapremiera odbyła się w 1999 roku w Zurychu, kolejne w Londynie i Wiedniu.

Formularz zamówienia sztuki

Zamawiana sztuka: Sen Hawkinga