język polskijęzyk angielski

Wieża Bławatskiego

Tytuł oryginalny
Blavatsky's Tower
Tłumacz
Grodek, Julita
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn

Na dwudziestym piątym piętrze monstrualnego wieżowca Hektor Bławatski − wizjoner, architekt i patriarcha − dominuje nad rodziną z boską władzą. Umieścił siebie i bliskich na najwyższym piętrze zaprojektowanej przez siebie wieży. Utopia, którą sobie wyobrażał, nie została zrealizowana. Przytłoczony brzydotą własnej kreacji, stopniowo zaczął tracić wzrok, odwrócił się od świata i nigdy więcej nie wyszedł poza mieszkanie. Młodsze dzieci, Roland i Ingrid, także poddały się permanentnemu lockdownowi. Najstarsza z rodzeństwa Audrey wychodzi co prawda na zewnątrz, ale tylko do biura i na zakupy: ktoś musi przecież utrzymać to dziwaczne przedsięwzięcie. Na dachu znajduje się zaprojektowany przez Hektora rozległy ogród, w którym lubiła przesiadywać jego żona. Zmarła, wydając na świat młodszą córkę. Teraz w ogrodzie przesiaduje Ingrid, rozważając od czasu do czasu spektakularne samobójstwo. Bławatscy żyją w obawie przed „skażeniem” przez resztę żyjącej poniżej ludzkości − „zasyfionych”. Za sprawą Audrey w tym miniaturowym wszechświecie pojawia się ktoś z zewnątrz − najstarsza córka sprowadza do domu przypadkowo poznanego lekarza. Status quo niekonwencjonalnych warunków życiowych rodziny Bławatskich zaczyna się chwiać wraz z przybyciem nieznajomego. Rodzeństwo musi w końcu przemyśleć wylot z gniazda i dołączenie do zasyfionych − ale czy jest to w ogóle możliwe?

Wieża Bławatskiego może być odczytywana jako metafora rozwarstwionego (i rozwarstwiającego się jeszcze bardziej w czasach pandemii) społeczeństwa. Rodzinę Bławatskich stać na to, by zamknąć się w samowystarczalnym raju. Mają przy tym znaczny kapitał kulturowy (zaczytują się w klasykach, choćby w Miltonie), wytwarzają swoje indywidualne kody komunikacyjne, rytuały. Na niższych piętrach żyją wspomniani zasyfieni, o których można powiedzieć również „pokonani” czy „zdruzgotani”. Ale kim oni są, jak wygląda ich życie? Nie wiemy − obserwujemy całą sytuację przez zniekształconą soczewkę nieszczęśliwej, odizolowanej od świata rodziny.

Czarna komedia Moiry Buffini to ironiczne spojrzenie na rodzinę jako instytucję, w której panuje „jazda bez trzymanki”: od miłości do nienawiści. Mroczny przypadek Bławatskich otrzymał żartobliwą oprawę. Pełno tu dobrze zaobserwowanych sprzeczności życia rodzinnego: trudno o kompromis między osobistą potrzebą a obowiązkiem; zdrada miesza się z lojalnością, czuła troska z szantażem i wyrachowaniem.

Sztuka powstała w 1998, kiedy nikt nie myślał o lockdownie. To właściwy moment, by spojrzeć na nią świeżym okiem.

Polecamy ciekawy wywiad z Moirą Buffini.

Formularz zamówienia sztuki

Zamawiana sztuka: Wieża Bławatskiego