język polskijęzyk angielski

Vetere, Richard

Caravaggio

Tytuł oryginalny
Caravaggio
Tłumacz
Woźniak, Daniel M.
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Postacie
Caravaggio (36 lat); Francesco (20 lat) – zakochany w Caravaggiu; Cardinal del Monte – duchowny, wielbiciel sztuki Caravaggia; Lena (20 lat) – prostytutka, kocha Caravaggia; Alof de Wignacourt (50 lat) – wielki mistrz Kawalerów Maltańskich
Szczegóły
Sztuka została zaadaptowana na scenariusz filmu w reżyserii Marka Pellingtona, za który Richard Vetere otrzymał w 2021 roku Złotą Palmę za najlepszy scenariusz na Beverly Hills International Film Festival.

Przejmujący portret włoskiego barokowego artysty, który poszukując w swoim malarstwie prawdy o Bogu, odnajdywał ją w twarzach prostych, zwykłych ludzi: biedaków, wykolejeńców i kobiet zarabiających na życie własnym ciałem. Osób, które we Włoszech na przełomie XVI i XVII wieku należały do niechcianego i niewygodnego marginesu społecznego. Caravaggio prowokował jednak nie tylko odważnymi jak na tamte czasy obrazami, przekraczając panujące wtedy zasady religijnego decorum w sztuce, ale również swoją nie wpisującą się w ówczesne obyczaje osobowością. Malarz prowadził burzliwe i awanturnicze życie, znany również był ze swoich biseksualnych romansów, co w tamtych czasach budziło pruderyjne i religijne oburzenie. Jako malarz obrazów o tematyce sakralnej był więc postacią niewygodną. Zginął w do dziś niewyjaśnionych okolicznościach. Sztuka amerykańskiego dramatopisarza opowiada o wygnaniu artysty z Rzymu i jego ostatnich latach życia. Caravaggio już jako uznany i pracujący dla Kościoła malarz dopuszcza się podczas nocnej bójki – zapewne w nie do końca świadomy sposób – zabójstwa młodego Ranuccia. Artysta, aby uciec przed konsekwencjami tego niezamierzonego czynu, przy pomocy swojego opiekuna i mecenasa kardynała Del Monte w pośpiechu wyrusza na Maltę, gdzie ma schronić się pod auspicjami Alofa de Wignacourt: Wielkiego Mistrza Zakonu Kawalerów Maltańskich. Wyjście, które miało być ratunkiem, może okazać się jednak dla Caravaggia najgorszym przekleństwem…

Klimat tej historycznej i prawdziwie epickiej sztuki buduje malarskie, barokowe światło oraz dźwięk gwarnych, włoskich ulic. Plastyczność scen dramatu Richarda Vetere sprawia, że słynne obrazy Caravaggia ożywają i zaczynają istnieć w naszej wyobraźni. Amerykański dramatopisarz przedstawia barokowego malarza jako artystę balansującego pomiędzy światem kościołów i katedr (sacrum) a światem tawern i burdeli (profanum). Czerpiącego z tego, co niskie, a żeby stworzyć to, co wysokie. W dramacie z tego połączenia wyłania się obraz człowieka prawdziwie twórczego. Wolnego od obyczajowych, społecznych i religijnych ograniczeń. Pełnego pasji i prawdziwej – nie świętoszkowatej – miłości do drugiego człowieka. Jego droga i decyzje zostają jednak okupione niewyobrażalnym cierpieniem, a także nieubłaganym, tragicznym końcem. Otwarte pozostaje więc pytanie powracające na przestrzeni sztuki: czy malować świat takim, jakim on jest, czy takim, jakim chcą go widzieć ludzie?

Vetere, Richard

Dramatopisarz, powieściopisarz, poeta, a także scenarzysta filmowy i telewizyjny, aktor, reżyser oraz producent. Jego najbardziej znanym dziełem jest powieść Trzeci cud. On sam jest również współautorem filmowej adaptacji książki w reżyserii Agnieszki Holland, z Edem Harrisem w roli głównej. Vetere napisał także scenariusz kultowego filmu Vigilante, nazywanego „jednym z najlepszych filmów niezależnych lat 80.”, a jego telewizyjna adaptacja sztuki The Marriage Fool była najlepiej ocenianym filmem telewizyjnym w historii CBS TV Films. Dla telewizji zaadaptował również swoją sztukę Hale The Hero!, a także How To Go Out On A Date In Queens. Inne opublikowane przez niego powieści to m.in. The Writers Afterlife, Champagne and Cocaine oraz Baroque. Vetere jest autorem tomików poezji: Memories of Human Hands, A Dream of Angels i The Other Colors In A Snow Storm. Jego opowiadania były nominowane do nagrody Pushcart. Ponad dwadzieścia jego sztuk zostało opublikowanych przez wydawnictwa: Dramatic Publishing, Smith & Kraus i Applause Books. Jest autorem takich tekstów dla teatru jak m.in.: Caravaggio, Gangster Apparel, Machiavelli, One Shot, One Kill czy Bird Brain. Jego teksty były wystawiane w teatrach na Off-Broadwayu w Nowym Jorku, w Chicago, Melbourne, na Cyprze, w Rzymie, Paryżu i Londynie. Jest dożywotnim członkiem amerykańskiego związku zawodowego pisarzy WGA East. W 2012 r. został wybrany do jego Rady na dwuletnią kadencję. Jest także członkiem organizacji Poets & Writers. Otrzymał liczne stypendia i granty dla pisarzy, w tym: Mary Roberts Rinehart Grant, Cultural Council Foundation oraz Russo Brothers Film Forum. Był gościem Chicago Humanities Theater Festival. Uzyskał tytuł magistra na Uniwersytecie Columbia (Komparatystyka Angielska), wykładał na Uniwersytecie Nowojorskim w ramach studiów magisterskich dla dramatopisarzy i scenarzystów, a także do dziś uczy w Queens College. Urodził się i wychowywał w Nowym Jorku, gdzie nadal mieszka. Jego ostatnio opublikowane powieści to The White Envelope oraz I, Human.