Więcek, Mariusz

Współczesna wersja bajki Andersena to zabawna i pełna uroku opowieść o sile prawdziwej miłości. Mała Syrena to nieco introwertyczna nastolatka, która kocha taniec i muzykę. Z kolei Książę, spadkobierca rodzinnej fortuny zbudowanej na produkcji luksusowych statków pasażerskich, jest nieco zadufanym w sobie lekkoduchem. Pragnie za wszelką cenę udowodnić, że swoją przedsiębiorczością dorównuje niedawno zmarłemu ojcu. Książę nie daje posłuchu doradcom, z beztroską wprowadzając najbardziej szalone pomysły w życie, czym przyczynia się do powolnego bankructwa firmy. W wyniku jego niekompetencji statek rozbija się o przybrzeżne skały. Nieprzytomnego Księcia przypadkowo spotyka na spacerze Mała Syrena, która udziela mu pierwszej pomocy. Dziewczyna z miejsca zakochuje się w mężczyźnie. Zawstydzona własną reakcją, ucieka na odgłos zbliżających się ludzi. Księcia odnajdują dziewczęta zbiegłe z klasztoru dla wyjątkowo niebezpiecznych piękności. Książę budzi się i dostrzega przed sobą twarz jednej z dziewczyn – Księżniczki – uzależnionej od instagrama, zakupów i wizyt w salonie urody. Młodzieniec jest przekonany, że to właśnie ona, a nie Mała Syrena, uratowała mu życie. Tymczasem Mała Syrena dokonuje paktu z właścielką kasyna: zrzeka się swojego pięknego głosu na rzecz Wiedźmy w zmian za człowiecze kształty….

Romantyczny świat uczuć Małej Syreny zostaje brutalnie skonfrontowany z nowoczesnością, zaludnioną przez użytkowników zakochanych w aplikacjach, lajkach i selfie; nowoczesnością, która nie przewiduje miejsca na bezinteresowne uczucie. Lecz mimo tego, że świat hołduje głównie pozorom inkrustowanym fotoshopem, youtubem i instagramem, wciąż istnieją w królestwie Internetu jednostki, których pragnienia pozostają autentyczne i szczere.

Rozstanie to współczesna wersja Niewinnych czarodziei. Dwójka młodych nieznajomych singli spędza ze sobą noc. Dla Sandry to był jednorazowy wyskok, jednak Mateusz czuje się dotknięty stwierdzeniem dziewczyny – dla niego ta noc znaczyła dużo więcej. Z kolei Sandra uważa, iż ma prawo go zranić, bo jej na to pozwolił: przyjął reguły gry, którymi rządzi się romans.

Mężczyzna nie daje za wygraną: oznajmia Sandrze, że nie wypuści jej z mieszkania, dopóki się w nim nie zakocha. W tym świecie panuje toksyczność relacji międzyludzkich – przypadkowy seks, wykorzystywanie przemocy i przewagi nad drugim człowiekiem, by wykrzesać jakiekolwiek emocje. Nihilistyczna postawa jest szczególnie widoczna u Sandry, która bez skrepowania przyznaje się do życiowej rutyny, braku zainteresowania otaczającym światem, w tym zainteresowania kulturą wyższą. Śpiewane przez nią I can’t get no satisfaction jest hymnem wiecznie nienasyconego młodego pokolenia, poświęcającego się kolekcjonowaniu wrażeń.

Sztuka zadaje pytanie o granicę między wolnością a odpowiedzialnością w relacji miłosnej. Granicę, której linia demarkacyjna staje się coraz bardziej rozmyta i niepewna.

Śmiertelna choroba Ewy staje się pretekstem do ucieczki od bezbarwnego życia: źle płatnej pracy, ciasnego mieszkania, apodyktycznej matki, brata oszusta i wypalenia w związku. Kiedy główna bohaterka dowiaduje się, że zostało jej niewiele czasu, odchodzi od męża, wdaje się w romans z szefem i mężem najbliższej przyjaciółki, podróżuje, włóczy po klubach, sięga po narkotyki, wydaje wszystkie oszczędności i pożycza pieniądze. Niestety to, o czym zawsze marzyła, wcale jej nie zaspokaja, a przecież tak wiele poświęciła, aby to otrzymać. Zamiast cieszyć się przyjemnościami, zaczyna się nimi karać i pragnie śmierci.

Ewa spaliła za sobą wszystkie mosty: porzuciła rodzinę, przyjaciółkę i pracę. Po nieoczekiwanym wyzdrowieniu przyszło jej się zmierzyć z rzeczywistością: skrzywdzonymi bliskimi, ciążą po romansie, brakiem środków do życia. Nie mając się dokąd udać, Ewa zaczyna uczęszczać na spotkania sekty ufologicznej, która obwieszcza bliski koniec świata, mający nadejść wraz z przybyciem na Ziemię obcych. Mimo że kobieta podchodzi sceptycznie do idei zbliżającej się apokalipsy, to jednak uczestniczy w kolejnych wtajemniczeniach sekty.

Nadchodzi to doskonały dramat psychologiczny z błyskotliwymi dialogami oraz ciekawie zarysowanymi charakterami. Sztuka drąży temat świadomości wyborów: czy potrafimy żyć własnym życiem, czy też jesteśmy wypadkową oczekiwań i niepowodzeń innych? I wreszcie: czy odpowiedź na to pytanie faktycznie zmieni cokolwiek w naszej dotychczasowej egzystencji?

Kinga i Robert decydują się na rozwód. Widzowie występują w roli świadków sporu. Małżonkowie obwiniają się nawzajem o nieudany związek, ujawniając przed publicznością żenujące fakty z pożycia: problemy finansowe, nieprzeciętą pępowinę z rodzicami, skłonność do pornografii,  kontrowersyjne metody wychowacze, flirty.

W drugim akcie skłócone para udaje się do domku nad jeziorem w celu podreperowania ich relacji. Sytuacja ulega zmianie, kiedy na scenie niespodziewanie pojawia się przyjaciel Roberta – Ziggy. Mężczyzna dorobił sobie klucz do domku i regularnie zaprasza tam swoje kochanki. Tym razem jednak nowa dziewczyna daje mu kosza i nie ma zamiaru przyjechać. Pomiędzy Kingą, Robertem i Ziggy’m dochodzi do ostrego sporu, który nieodwracalnie wpłynie na ich dalszą relację. Ziggy jest singlem korzystającym z uroków życia. Nie ma dzieci, dobrze zarabia, ma ustabilizowaną pozycję zawodową, nie może narzekać na brak zainteresowania płci pięknej. Podczas gdy Kinga i Robert każdego dnia mozolnie walczą o jakość swojej relacji, Ziggy beztrosko wdaje się w kolejne romanse. W finale Kinga i Robert dostrzegają w koledze zapowiedź własnej klęski. Frywolny Ziggy okazuje się samotnym alkoholikiem, który bezskutecznie próbuje odgonić swoje demony, skacząc z kwiatka na kwiatek.

Komedia Kłopoty małżeńskie to hołd złożony tym, którzy nie bacząc na trudy codziennego życia, mają odwagę wstąpić w związek małżeński, co często wiąże się z niekończącymi się wyrzeczeniami i emocjonalnymi kryzysami. Czym jest kamień filozoficzny, który sprawia, że ludzie chcą być razem? O co naprawdę kłócimy się, kiedy kłócimy się o niepościelone łóżko? Tragikomiczna postać Ziggy’ego odkrywa starą, ale jakże niełatwą prawdę – spełnienie w związku w dużym stopniu zależy od naszego osobistego nastawienia do świata. Czy jesteśmy ze sobą pogodzeni, czy akceptujemy swoje słabości, czy jednak wolimy uciekać przed własnymi problemami, szukając ratunku w objęciach partnera.

I nie wódź nas na pokuszenie… to zabawna i przewrotna farsa, która opowiada o perypetiach Kate – młodej i urodziwej Amerykanki polskiego pochodzenia – która w wyniku wypadku losowego jest zmuszona spędzić parę dni w towarzystwie zakonników, w położonym na prowincji klasztorze. Księża, nieustannie nadzorowani przez surowego przeora, stoczą prawdziwą duchową walkę, starając się oprzeć wdziękom pięknej Kate. Zabawne perypetie wynikają także ze zderzenia popkulturowego miszmaszu, który reprezentuje dziewczyna, z ortodoksyjnym porządkiem panującym na terenie klasztoru. Kate nie rozumie zasad oraz konwenansów obowiązujących pośród mnichów, czym przysparza im nieustannych problemów. Nieświadomie wciąż prowokuje duchownych swoim niekonwencjonalnym zachowaniem. Kiedy przeor, dla dobra wspólnoty, postanawia pozbyć się krnąbrnej dziewczyny, mnisi nie dają za wygraną i urządzają maskaradę, w której Kate zmuszona jest co rusz odgrywać nowe postaci.

Farsa I nie wódź nas na pokuszenie… obśmiewając stereotypy i wypaczenia związane z religią oraz życiem duchownych, jednocześnie pozwala spojrzeć na naszą religijność z przymrużeniem oka, bez obaw przyjmując za fakt, iż błądzić jest rzeczą ludzką. Jak mówi jeden z bohaterów, Heniek: „Tak się cieszę, że przyjechałaś. Wniesiesz trochę światła w naszą smutną religię…”

Donald Trump spierający się na Twitterze z Władimirem Putinem o rozmiar pośladków Kim Kardashian, co kończy się wypowiedzeniem wojny przez Stany Zjednoczone. Rodion Raskolnikow dzwoniący po dokonaniu morderstwa do Wróżbity Macieja z pytaniem o swoją przyszłość. Reality show, w którym widownia ma podjąć decyzję o przeprowadzeniu aborcji przez nastoletnią ofiarę domniemanego gwałtu. Dziki tłum konsumentów uzbrojony w miecze i kolczugi, oblegający hipermarket w związku z ogłoszeniem Wielkiej Przeceny. Dzieciobójczyni (matka „małej Madzi”) prowadząca z więzienia kanał na Youtubie pod tytułem „Tragedie za zamkniętymi drzwiami”, w którym parodiuje dramaty znanych osób z życia publicznego. Uprowadzony stand-uper nabijający się z islamu przed jury ISIS-owskiego „Mam talent”, na moment przed dekapitacją…                                                        

Czarna skrzynka to opowieść o konsekwencjach akceptacji języka przemocy zarówno w przestrzeni publicznej, jak i w relacjach interpersonalnych. Pełna czarnego humoru i ironii „msza na opak” ku chwale Santa Muerte, którą odprawia chór upiornych ludowych śpiewaczek, inkantujących turpistyczną poezję księdza Józefa Baki. Żywioł totalnej demolki, nieposkromiony konsumpcjonizm i infantylno-narcystyczny Zeitgeist przenikają to frenetyczne misterium.

W finalnej scenie doktor Gunhter von Hagens - słynny niemiecki patomorfolog i anatom -  urządza medyczny teatr na oczach zaciekawionego tłumu. Ciało kobiety poddane sekcji zwłok jest w zaawansowanej ciąży. Doktor, niczym Bóg, czyni niemożliwe możliwym - sekcję zwłok zamienia w poród, z patologa przeistaczając się w „akuszera śmierci”. Martwe ciało noworodka, leżące obok rozkładającego się ciała swojej matki, to jedyne zmartwychwstanie, jakie może się dokonać w naszym świecie.

Life is loading to sztuka opowiadająca o nowym doświadczaniu świata, którego nieodłącznym składnikiem jest Internet.  Oto jesteśmy świadkami metaforycznej kolonizacji Dzikiego Zachodu, gdzie przemoc, walka o terytorium, gorączka złota, przebudzenia religijne nie podlegają żadnej legislacji. Seksoholicy, natchnieni prorocy teorii spiskowych, samozwańczy szeryfowie-hakerzy, prankerzy, hejterzy, domorośli coache, trolle - cała ta menażeria ludzkiej niegodziwości i piękna wędruje po ziemi niczyjej w poszukiwaniu pięciu minut sławy. Sztuka ukazuje Internet jako dziką, barbarzyńską ziemię, którą dopiero czeka długotrwały proces cywilizacyjny. To jak odkrywanie zwyczajów nieznanego nauce plemienia. Kanały na youtubie, portale społecznościowe, seks-czaty, memy, prywatne mieszkania będące on-line dwadzieścia cztery godziny na dobę, wielkie korporacje śledzące upodobania kilentów tworzą panoramę tego nowego, wspaniałego świata. Oto Donald Trump spierający się na twitterze z Wladimirem Putinem o rozmiar pośladków Kim Kardashian, co kończy się wypowiedzeniem III wojny światowej przez Stany Zjednoczone. Zdesperowana kobieta, opiekująca się sparliżowanym mężem, szukająca pociechy na seks-czacie. Mark Zuckerberg, który zaprasza zbuntowaną nastolatkę, pragnącą zlikwidować konto na facebooku, aby ta wraz z nim ulepszyła świat Internetu. Dwoje zakompleksionych nerdów, którzy w ogóle nie wychodzącą z domu, mając ze sobą kontakt wyłącznie przez Skype’a. Chorobliwie otyły guru i life coach w jednym, prowadzący quasi msze-happeningi ku czci otyłości i tłuszczu, który rozgrzesza bulimiczki i anorektyczki ze zbędnych kilogramów. Jak odnaleźć się w tym przepięknym/ przeklętym nadmiarze? 

Dla twórców sztuki wszechwładza Internetu jest czymś oczywistym, faktem, z którym w ogóle nie zamierzają polemizować. Dlatego nie szafują katastroficznymi wizjami rodem z teledysku Moby’ego („Are you lost in the world like me”), w którym bierne i zdysypilnowane społeczeństwo, uzależnione do nowych technologii, nieuchronnie zmierza ku anomii. Więcek i Wójcicki jedynie bacznie przyglądają się przesiąktniętej Internetem rzeczywistości, którą w swoim tekście traktują z odpowiednim dystansem i ironią.