język polskijęzyk angielski

Despeyroux, Denise

Trzecie miejsce

Tytuł oryginalny
Un tercer lugar
Tłumacz
Masa, Paulina Eryka
Gatunek sztuki
Komedia
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły
tragikomedia

W sztuce Denise Desperyoux sześcioro głęboko neurotycznych bohaterów wchodzi w pełne komicznych sytuacji sentymentalne interakcje. Każde z nich tęskni za uczuciem, próbując je tyleż desperacko, co nieumiejętnie odnaleźć. Zaloty przyjmują rozmaite formy. Ismael i Carlota czytają wspólnie traktaty filozoficzne, robią notatki, dyskutują. Samuel tworzy makietę swojego wymarzonego domu i chodzi do Cordelii pożyczyć sól. Tristan cierpliwie wyczekuje na Cordelię z akordeonem, snując nadzieje, że kiedyś może dozna łask. Matilde śledzi Tristana od chwili, gdy ten wyszedł z apteki pod numerem 79, bo wedle wróżby ten numer ma zwiastować spotkanie z mężczyzną jej życia. Wątki miłosne zazębiają się, zahaczają o siebie wzajemnie. Gdzie znaleźć owo „trzecie miejsce” z motta Handkego, w którym dwoje zdoła przezwyciężyć lęki i wewnętrzny chaos? Czy to w ogóle jest możliwe? Dialogi Desperyoux pełne są absurdalnego humoru. W swojej nieporadności – nie tylko w okazywaniu uczuć, ale i w najprostszej komunikacji – bohaterowie Trzeciego miejsca kojarzyć się mogą z postaciami Woody’ego Allena.

Rzeczywistość

Tytuł oryginalny
La Realidad
Tłumacz
Masa, Paulina Eryka
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły obsady
sztuka na 2K lub monodram dla kobiety
Prapremiera
sztuka wystawiona została w Cervantes Theatre (Londyn, 2019) oraz w Teatro Fernán Gómez (Madryt, 2013)

Dwie siostry, Łucja i Andromeda, różnią się od siebie jak wspomniane w ich rozmowie dzień i noc. I jak dzień i noc uzupełniają się nawzajem i nie mogą bez siebie egzystować. Dla faworyzowanej przez matkę Łucji, buddystki, najważniejsza jest duchowość i jej postanowiła się poświęcić, wyjeżdżając do Indii. Andromeda reprezentuje naukowe podejście do życia – analizując świat skrupulatnie, szukając dla wszystkiego racjonalnych wyjaśnień. Różnią je też skrajna (Andromeda) i wyciszona (Łucja) emocjonalność. Jesteśmy w pokoju Andromedy, która „odrabia” zadaną przez siostrę lekcję – medytuje. Ma upodobnić się do Łucji, którą - w związku z diagnozą lekarską i przewidywaną przez nią rychłą śmiercią - będzie musiała matce zastąpić. Rozmawiają przez Skype’a. Siostry łączy silna więź, w której obok miłości występuje zazdrość, złość i wzajemna fascynacja. Andromeda jest zazdrosna o uczucia, które według niej matka przelała niepodzielnie na jej siostrę. Wie jednak, że ta musi umrzeć i w trosce o matkę postanawia się nauczyć, jak być dla niej „Łucją”. Rozmawiają o wierze i o miłości, o życiu i śmierci. Ta powraca w ich dialogu jak bumerang, bo to z jej powodu, z odczuwanej przez obie potrzeby złagodzenia matce bólu straty, zainicjowana jest cała dyskusja. Z czasem autorka ujawnia nam nowe fakty – nie wszystko jest tak, jak by się z pozoru wydawało.  

Rzeczywistość jest dramatem statycznym – wszystko dzieje się jedynie w przestrzeni dyskusji. Sztuka przybiera formę dyskursu filozoficznego, a jej aura przywołuje antyk. Obraz Łucji wyświetla się na ekranie, co daje reżyserom możliwość obsadzenia w roli obu sióstr tej samej aktorki, uwypuklając poprzez formę monodramu metaforę dwoistości.

Despeyroux, Denise

Ur. 1947 w Urugwaju dramatopisarka, reżyserka, aktorka, wykładowczyni i scenarzystka. Ponad dwadzieścia jej sztuk miało premierę m.in. w Madrycie, Barcelonie, Bilbao, Montevideo, Meksyku, Buenos Aires i w Londynie, zarówno w teatrach prywatnych, jak i publicznych (Centro Dramático Nacional, Teatro Español, Teatro Arriaga). Dzięki tytułom takim jak La Realidad (Rzeczywistość), Carne viva, Los dramáticos orígenes de las galaxias espirales czy Un tercer lugar (Trzecie miejsce) stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i interesujących głosów we współczesnej dramaturgii hiszpańskiej. Od 2014 roku wielokrotnie nominowana była do nagrody za najlepszy tekst dramatyczny Premios Max. W 2018 była także finalistką najważniejszej nagrody dramaturgicznej w Hiszpanii - Premio Valle-Inclán. Jej ostatni tekst, La omisión del si bemol tres, również zdobył wiele nominacji. W maju tego roku w Teatrze Valle Inclán (Centro Dramático Nacional) w Madrycie można było obejrzeć jej sztukę pt. Canción para volver a casa, która swoją premierę miała na Festiwalu Grec w Barcelonie w 2019 r. Sztuka ta została wyreżyserowana przez kolektyw T de Teatre. Jej sztuki tłumaczone były na wiele języków m.in. na kataloński, baskijski, angielski, francuski, niemiecki, włoski, grecki, rumuński, japoński, a teraz także i polski. Ukończyła filozofię i nauki społeczne. Interesuje się pedagogiką teatru. Od ponad dwudziestu lat regularnie zajmuje się szkoleniem aktorów zawodowych. Prowadziła kursy w całej Hiszpanii (Madryt, Barcelona, Sewilla, Bilbao, Walencia, Málaga, Huelva, Cuenca) oraz za granicą (Buenos Aires, Montevideo, Meksyk, Miami, Rzym, Londyn).