Akunin, Borys

Yin i yang - to teatralny eksperyment. Jedna fabuła została przedstawiona w dwóch wariantach (Białym i Czarnym), zewnętrznie do siebie podobnych, ale w istocie zupełnie różnych, z innym rozwiązaniem i dojściem do tajemnicy. Można je wystawiać łącznie lub na przemian, ewentualnie na dwóch różnych scenach/teatrach w jednym mieście.
Rzecz dzieje się w dworku Boreckiego, w XIX-wiecznej Rosji, w ciągu jednego wieczora. Formalnie to kryminał, dochodzenie prowadzi Erast Fandorin, któremu pomaga jego wierny sługa - Japończyk Masa (postaci znane polskim czytelnikom z cyklu kryminałów Borysa Akunina - o Fandorinie). W czechowowskiej atmosferze wartko rozgrywa się wielowątkowa akcja kryminalna, pada kilka trupów, a napięcie wciąż rośnie: dochodzi do kilku karkołomnych dedukcji i - wreszcie - wykrycia sprawcy morderstw. Ogromny spadek po milionerze i kolekcjonerze-orientaliście składa się z dwóch części. Która z nich jest cenniejsza i kto stanie się ich ostatecznym właścicielem? Zagadka jest skomplikowana, doskonale zarysowane psychologicznie postaci bohaterów, akcja rozwija się w sposób, jakiego nie powstydziłaby się mistrzyni gatunku Agatha Christie. Dużo humoru - słownego i sytuacyjnego, wspaniale oddany klimat epoki fin de siècle i za każdym razem zaskakujący finał. Prapremiera teatralna w Moskwie w Teatrze RAMT (Rosyjski Akademicki Teatr Młodzieżowy, reż. Aleksiej Borodin) kwiecień 2005 - pozostaje bez przerwy w repertuarze. Sztuka napisana na zamówienie Teatru RAMT. Akunin zaproponował teatrowi kryminał w dwóch wariantach, w obu pojawiają się te same postaci i zagadki, ale rozwiązanie jest w każdej z wersji inne. Spektakl wystawiają podczas dwóch kolejnych wieczorów - najpierw "Białą wersję", następnego wieczora - "Czarną". Spektakl ten został także wystawiony przez RAMT na VI Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym im. A.P. Czechowa w 2005 roku. Marzec 2008 - premiera w Niżnym Nowgorodzie, Teatr "Komedia" ("Czarna wersja"). W maju - "Biała wersja". W tym samym roku - w Niżnym Tagile, w Teatrze Dramatycznym im. D. Mamina-Sybiraka ("Biała wersja"), w 2006 - w Krasnojarsku w Teatrze Dramatycznym im. A. Puszkina.

"To zaskakujące i rzadkie wrażenie - oglądać spektakl do ostatniej sceny i ciągle na nowo odgadywać, jak się skończy." - z rec. Jelena Grujewa Czarnym po białym w: "Vash dosug" nr 19, 6-16 maja 2006

"Porywająca fabuła nieoczekiwanie zaskakuje niewiarygodnie smutnym i przygnębiającym finałem." - z rec. Margarita Pajmakowa w: "Kino-Teatr", Moskwa, 4 grudnia 2009

ADiT

Sztuka oparta na dramacie Antoniego Czechowa o podwójnym tytule Mewa lub Czajka. Ostatnia scena z tekstu XIX-wiecznego dramaturga jest pierwszą w dramacie Borysa Akunina - strzał pada więc w pierwszej scenie, a strzelba staje się przedmiotem, którym ktoś się posłużył, żeby popełnić zbrodnię...

Doktor Dorn po obejrzeniu zwłok stwierdza, że Treplew nie popełnił samobójstwa, lecz został zamordowany. Lekarz przeprowadza dochodzenie.
W każdej ze scen, które są do siebie uderzająco podobne (często nawet wypowiedzi poszczególnych bohaterów są w następujących po sobie scenach takie same), jest prowadzone śledztwo, w wyniku którego oskarżenie pada kolejno na wszystkie postaci dramatu. Okazuje się, że każdy, łącznie z matką, schorowanym wujem i kochającą go ponad wszystko Maszą, miał możliwość oraz motyw, aby pozbyć się Treplewa. W ostatniej scenie "prokurator" Dorn sam staje się oskarżonym. Kto zabił? Czy w ogóle zostało popełnione morderstwo?

Tekst jest świetną okazją do zabawy konwencją. Akunin nie stwarza portretów psychologicznych postaci. Wiedzę o bohaterach czerpie z dramatu Czechowa i wykorzystuje ją do stworzenia dla każdego z nich wiarygodnego motywu morderstwa. Wszystkie postacie stają się zarazem podejrzanymi i oskarżycielami. Uroku całości dodaje klimat rosyjskiego dworku końca XIX wieku, w którym toczy się akcja. Dramat stwarza możliwość realizacji spektaklu interaktywnego i pysznej zabawy z publicznością.

Autorska adaptacja sceniczna powieści detektywistycznej pod tym samym tytułem.

Rzecz dzieje się w carskiej Rosji, dokładnie w 1876 roku w Moskwie. Pewnego dnia w parku student odbiera sobie życie. Śledztwo w tej sprawie prowadzi między innym młody, ambitny policjant Erast Fandorin. Dzięki jego przenikliwości i intuicji pozornie błahe śledztwo przybiera nieoczekiwany obrót, a obiecujący adept policji wpada na trop międzynarodowego spisku. W poszukiwaniu prawdy jedzie aż do Londynu. Nie przypuszcza, jak wysoką cenę przyjdzie mu zapłacić za ujawnienie tajemnicy...
Akcja toczy się wartko, jest pełna napięcia i zaskakujących zwrotów. Nikt nie jest tym, kim się początkowo wydaje, każde zdarzenie ma drugie dno, a naszemu bohaterowi kilkakrotnie śmierć zagląda w oczy. Czy wyjdzie cało z opałów? Czy uda mu się uchronić kolejne niewinne ofiary? Jaką rolę w spisku odgrywa niebiańsko piękna hrabina?

Wystylizowanej opowieści Borys Akunin nadał adekwatną formę teatralną. Malowane, staroświeckie kurtyny obrazujące kolejne (liczne) miejsca akcji, literacki dialog stylizowany na dziewiętnastowieczny język i przerysowane zabiegi sceniczne... Konwencja opowieści przeniesiona zostaje na konwencję dawnego teatru.
Całość jest wysmakowana, zabawna, a zarazem dramatyczna, pełna napięcia, dająca możliwość fantastycznej teatralnej zabawy.

Azazel to pierwsza powieść Akunina o Eraście Fandorinie. W 2003 r. powieść była nominowana do nagrody Złoty Sztylet, przyznawanej przez brytyjskie Stowarzyszenie Pisarzy Literatury Kryminalnej. 

Pod tytułem Erast Fandorin - prapremiera w maju w 2002 w RAMT w Moskwie - po dziś dzień w repertuarze. Autorska inscenizacja powieści Azazel napisana specjalnie dla tego Teatru (reż. A. Borodin). Zdaniem Autora jest najlepszą z moskiewskich inscenizacji. Grudzień 2008 - tournee w Izraelu (Tel Awiw, Hajfa i inne miasta).

"…okazało się, że proza Akunina jest absolutnie sceniczna, "sama się gra". Akunin jak nikt potrafi zgrabnie zarysowywać sytuację czy bohatera kilkoma kreskami: na przykład pięcioma, czy sześcioma."
Aleksandr Sokoljanskij, Niech żyje fabuła! w: "Vedomosti", Moskwa, 18 maja 2002

"Zresztą, pan Akunin nas uprzedzał. Nieraz publicznie mówił, że obrzydł mu współczesny, postmodernistyczny teatr, z jego przewagą formy nad treścią, z jego ironicznym uśmieszkiem i całkowitym przerabianiem sztuk, nazywanym koncepcją reżyserską. Że chciałby zwykłego, bezpośredniego teatru, który zajmująco opowiadałby historie pełne przygód […]."
Marina Szymadina: Borysa Akunina po prostu zainscenizowali w: "Kommersant" 18 maja 2002