język polskijęzyk angielski

Stany podgorączkowe

Tytuł oryginalny
Fewer Emergencies
Tłumacz
Rozhin, Klaudyna
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Prapremiera
Court Theatre, Londyn, 8 września 2005

Sztuka składa się z trzech części, w każdej z nich występuje inna liczba aktorów, a grane przez nich postacie są pozbawione imion i oznaczone jedynie cyframi:

1. Bezkres błękitnego nieba, 1K, 2M

2. Twarzą do ściany, 1M, 3K

3. Stan mniej wyjątkowy, troje aktorów: 1, 2, 3

Każda część składa się z rozmowy określonej liczby osób pozbawionych jakichkolwiek cech charakterystycznych, właściwości, charakteru itp. 
     
W pierwszej części, zatytułowanej "Bezkres błękitnego nieba", rozmówcy "projektują" rodzinę, wymyślają okoliczności poznania dwojga ludzi, analizują emocje i uczucia tych bohaterów, wymyślają im dziecko - syna Bobbiego, zastanawiają się, jak będzie wyglądało ich codzienne życie. Nie zawsze są zgodni, często spierają się, szczególnie w sprawie analizy psychologicznej wymyślanych postaci. Spoza obrazu szczęśliwej rodziny z jednym dzieckiem i jednym zwierzątkiem wyziera powoli małe, ludzkie piekiełko niedomówień, niespełnień i wzajemnego oszukiwania się, wreszcie dramat kobiety, która stara się za wszelką cenę zagłuszyć w sobie głos mówiący jej, że nie jest szczęśliwa. 
Część druga nosi tytuł "Ścianą do twarzy". Cztery postacie, w tym jeden mężczyzna i trzy kobiety, tworzą dramatyczną historię, w której do szkoły wchodzi uzbrojony mężczyzna i strzałami w głowę zabija dzieci siedzące w klasie. Kim jest ten człowiek? Dowiadujemy się z rozmowy, że ma dobrze płatną pracę, uroczą żonę, mieszka w dobrej dzielnicy z doskonałą infrastrukturą i placami zabaw dla dzieci. Postacie odgrywają bohatera rozmowy usiłując wczuć się w jego psychikę, ale okazuje się to niemożliwe. Żadną miarą ów mężczyzna nie wzbudza pozytywnych uczuć. Okazuje się człowiekiem bez żadnych traumatycznych przeżyć w dzieciństwie, żadnych materialnych problemów, żadnych cierpień egzystencjalnych, a jednak denerwuje go nawet taki drobiazg jak spóźnienie listonosza przynoszącego pocztę. Jego też jest w stanie zabić. Z tej rozmowy wyłania się przerażający obraz człowieka pozbawionego wszelkich skrupułów, kierującego się w chwilach napięcia jedynie niepohamowana agresją.
Część druga kończy się piosenką - "12 taktowym bluesem doręczeniowym" będącą komentarzem do kończącej rozmowę sekwencji o listonoszu.
Część trzecia nosi tytuł "Stan mniej wyjątkowy". Troje aktorów zaczyna w niej rozmowę o parze ludzi, którzy płyną żaglówką gdzieś daleko, na kraniec świata. Obraz początkowo zapowiada się sielankowo. Ci dwoje są szczęśliwi, uciekają na morze od wszystkich problemów, wreszcie są swobodni i uśmiechają się bez przymusu. Czy to para powołana do życia w pierwszej części? Bohaterowie przywołują w rozmowie świat, w którym żyje owa para. To świat czysty, wręcz sterylny, pozbawiony cudzoziemców, psich kup na trawnikach, a nawet ludzi, którzy mają gen powodujący to, że wyrzucają śmieci przed dom. Jednak swojego syna, Bobbiego, zamykają w domu dla jego własnego bezpieczeństwa, bowiem na zewnątrz panuje stan wyjątkowy - płonące samochody, strzały, rzucanie kamieniami. Jednak Bobby nie jest bezpieczny nawet w domu, kula trafia w okno i rani chłopca w biodro. Ranny Bobby chce otworzyć drzwi, żeby wpuścić do domu złoczyńców i dać im to, czego chcą, a wtedy nie będą już mu zagrażać, ale będą go kochać.
Sztuka Martina Crimpa jest krzykiem przeciw przemocy we wszelkich jej przejawach, od tej codziennej, jaką stosują wobec siebie członkowie rodziny, aż po ekstremalne sytuacje, gdy fala przemocy zalewa świat. Nie ma w niej żadnej akcji, wszystko rozgrywa się w słowach; może zostać odegrane jako rodzaj psychodramy, w której aktorzy będę wcielać się w tworzonych w wyobraźni bohaterów. Stąd główne postacie są przezroczyste, jakby były medium dla postaci, o których opowiadają. Zawieszona w nieokreślonym czasie i przestrzeni sytuacja sceniczna rozgrywa się wszędzie i nigdzie zarazem, co nadaje jej uniwersalny charakter i dodaje siły jej wymowie.

 

Joanna Olczak dla ADiT

Formularz zamówienia sztuki

Zamawiana sztuka: Stany podgorączkowe