język polskijęzyk angielski

Wojna w czasach miłości

Tytuł oryginalny
Lufta në Kohën e dashurisë
Tłumacz
Orczykowska, Marta
Gatunek sztuki
Dramat
Obsada kobiet
Obsada mężczyzn
Szczegóły
Tragikomedia
Szczegóły obsady
możliwość powiększenia obsady
Prapremiera
5 maja 2015, Narodowy Teatr Kosowa, reż. Blerta Neziraj

Prowokacyjne odwrócenie formuły tytułu znanej z powieści Marqueza czy licznych innych powieści i seriali, w których burzliwe czasy stanowią doskonałe tło dla melodramatycznej akcji, pozwala kosowskiemu autorowi – Jetonowi Nezirajowi – zarysować sytuację Bałkanów po rozpadzie Jugosławii. To bowiem „czasy miłości”, a więc i pokoju, ale „wojna” na swój sposób wciąż trwa i powraca, wypaczając rzeczywistość.

Bohaterkami sztuki są cztery kobiety, które – jak można przypuszczać – są pacjentkami szpitala psychiatrycznego. Stworzyły dla siebie wyobrażony świat, Salon Piękności, w którym zajmują się depilacją i manicure, ale przede wszystkim dzieleniem się swoimi – delikatnie mówiąc – specyficznymi miłosnymi rozterkami. Stara Dama wciąż bezskutecznie usiłuje podzielić się opowieścią o swojej dawnej miłości, ale każda próba kończy się porażką. Z czasem wyparta traumatyczna historia Starej Damy powraca, a ta w swoim kochanku, Pułkowniku, rozpoznaje dawnego oprawcę i zbrodniarza wojennego. Margarita wychodzi za mąż za tajemniczego, ale podobno niebywale przystojnego mężczyznę-węża. Ten z gada za dnia zmienia się w człowieka codziennie o północy, przez co nigdy nie opuszcza domu. Choć Margarita kocha jego ludzką postać, nie może znieść myśli o wężowej skórze, którą przywdziewa za dnia. Emily nigdy nie zaznała prawdziwego uczucia, a jej miłosna kariera pełna jest rozczarowań i porażek, co kobieta zrzuca na karb irracjonalnego strachu, od którego nie może się uwolnić. Z kolei od Jenny odchodzi jej ukochany, Frank, który twierdzi, że aby przekonać się, czy rzeczywiście ją kocha... musi ją opuścić. Kiedy wróci po latach, Jenny dawno już o nim zapomni.

Ponad 30 scen przedstawiających epizody z życia „pracujących” w Salonie Piękności kobiet przerywają krótkie monologi, w których postaci dzielą się swoimi skrywanymi uczuciami, doświadczeniami i przemyśleniami. Wielowarstwowa metafora konstruowana w sztuce przez autora zyskuje zatem kolejny wymiar. Absurdalne przeżycia bohaterek, przedstawiane z ironicznym, groteskowym humorem, wiąże ze sobą migocząca zza maski wyobrażeń i fantazji wojenna trauma, ujawniająca się przede wszystkim właśnie w monologach. „Zabawa” w Salon Piękności okazuje się zatem spełniać pewną istotną funkcję dla uosabiających post-jugosłowiańskie Bałkany kobiet. Jak zauważa Stara Dama w swoim monologu, Salon Piękności to miejsce, gdzie „Maskujemy jedynie szpetotę”. Mowa tu więc o desperackim procesie zapominania o wojennych zbrodniach i traumach, a z drugiej strony o udawaniu, że nastanie pokoju oznacza natychmiastowy powrót do normalności. Tragikomiczna formuła dramatu pozwala zatem nie tylko na zbudowanie poniekąd zabawnej sytuacji scenicznej, ale również na podjęcie w jej ramach poważnej refleksji nad pamięcią i czymś, co można by nazwać „pośmiertnym życiem” wojny.

Formularz zamówienia sztuki

Zamawiana sztuka: Wojna w czasach miłości