Sztuka o trudnym, rozpaczliwym i często "na oślep" - ale jednak - wychodzeniu z traumy złych doświadczeń w szkole i domu rodzinnym. Zderzenie świata "porządnych", patologicznych i "nieporządnych" patologicznych ludzi. Szkoła, dom i rodzina jako "gwoździe do trumny" nastoletnich desperatów, którzy sami dla siebie - jak Dave i Lauren - muszą być ostatnią deską ratunku. Są dla siebie nawzajem terapeutami. Dziewczyna leczy Chłopaka z agresywnych zachowań, on ją z depresji i myśli samobójczych. W tle - Nauczyciel, który okazuje się być "ludzkim potworem". Bywa okrutny, bo takim uczyniła go szkoła, świat i… wychowankowie. W gruncie rzeczy jest jednak współczującym człowiekiem. Ten sam opis można by odnieść do jego dwojga uczniów: Dave"a i Lauren, którzy - choć bardzo jeszcze niedojrzali - potrafią uratować swoje człowieczeństwo. Wielką zaletą tekstu jest fakt, że nie jest on naiwny. Pokazuje "zaklęte koło" trojga mieszkańców podmiejskiej dzielnicy: są oni zarówno ofiarami, jak i sprawcami swej nędznej kondycji. Autor daje im jednak nadzieję. Nie zatrzaskuje wszystkich drzwi, nie epatuje nas tragedią, chociaż rzeczywistość przez niego pokazana jest i drastyczna, i bolesna. Potrafi być jednak i piękna, jak chwile spędzone przez dwójkę młodych ludzi w ich kryjówce, w której budują wspólnie "łapacz snów" i ofiarują sobie nawzajem przyjaźń. Jest to sztuka, która z pewnością któregoś dnia doczeka się ekranizacji. Wnikliwe studium współczesnych patologii świata dorosłych i nastolatków; dotkliwy, analityczny portret ludzi takich, jakimi stworzył ich świat i świata - takiego, jakim ludzie go stworzyli. Głęboki, przejmujący tekst, po który powinien sięgać jedynie wytrawny, dojrzały reżyser. Uwaga: nie należy zaliczać tej sztuki do nurtu tzw. "brutalizmu". Byłaby to obelga dla tekstu i autora.
treść:
Richmond, 50-letni nauczyciel, pracuje w zawodzie od 30 lat. Ma do czynienia z nadpobudliwą młodzieżą, która najwyraźniej zdradza objawy ostrego ADHD. Taki jest 14-latek Dave, któremu Richmond karze zostawać po lekcjach. W ramach kary za agresywne zachowanie i przeklinanie Dave przepisuje swoje "linijki". Próbuje sprowokować Richmonda, drażni się z nim. W końcu dochodzi do tego, że obydwaj rozmawiają ze sobą jak dwaj dorośli "menele". Richmond wie jednak, jakiej granicy nie wolno mu przekroczyć, aby nie zostać oskarżonym o "znęcanie się" nad dziećmi. Najgorsza rzecz, jaką może wyrządzić zostawionemu po lekcjach "więźniowi", to podrzeć jego pracę. Czasem Richmond drze kartki z zadaniami zanim delikwent je zrobi. Wówczas uczeń musi siedzieć w klasie godzinę lub dwie, nie robiąc nic, pozostawiony sam na sam z myślami. W takich razach Dave traci swój wizerunek "twardziela" i płacze. Wtedy Richmond triumfuje i wyobraża sobie, że właśnie oducza młodego kandydata na bandytę agresywnych zachowań. Któregoś razu w odrabianiu "linijek" towarzyszy Davowi jego równolatka, zalękniona Lauren. Jest inteligentna, ale wycofana. Ma depresję i pragnie umrzeć. Uczy się bardzo dobrze, lecz zamożni rodzice maltretują córkę wielogodzinnymi, codziennymi korepetycjami. Chcieliby ją przenieść do lepszej, snobistycznej szkoły, lecz Lauren woli zostać tu, gdzie jest. Na osobności prosi Richmonda, aby traktował ją tak samo jak pozostałych uczniów - tych ze "złych" domów. Lauren i Dave nawiązują osobliwą przyjaźń, kiedy ta próbuje się powiesić w pobliskim lesie. Dave, który chodzi do lasu na papierosa, nie zamierza udawać troski ani wołać o pomoc. "Dalej, wieszaj się, jeśli chcesz", mówi. Dziewczyna rezygnuje. Dave robi zapłakanej Lauren wymówki: fatalnie się do tego zabrała, już on wie, jak należy się powiesić. Pokazuje jej odpowiednie "wiązanie". Wyznaje, że jego matka również próbowała się zabić, lecz nie przy pomocy sznura: to były pigułki. Dave "wychowuje" Lauren. "Jeśli chcesz, aby rodzice i nauczyciele się od ciebie odczepili, zacznij szlochać głośno w klasie, przy wszystkich". Lauren słucha jego rad. To działa! Klasowi chuligani i nauczyciele zostawiają ją w spokoju. Dave pokazuje Lauren "szalone rzeczy", które robi się po to, aby usłyszeć bicie własnego serca. Obydwoje przebiegają o zmroku autostradą, upajając się trąbieniem samochodów i piskiem hamulców. "Nie robię tego, żeby umrzeć", mówi Dave, "ale żeby żyć". Ojciec go bije. Chłopak planuje, że któregoś dnia go zabije. Matka Dave"a rzadko wychodzi ze swojego pokoju, jest alkoholiczką, dla której cały wszechświat zamknięty jest w butelce wódki. Marzeniem Dave"a jest dostać się do pokoju z telewizyjnego realisty show: zamkniętego więzienia, do którego "więzień" dostaje jedzenie, w którym ma swój telewizor i święty spokój - wyobraża sobie Dave - od zewnętrznego świata.
Nadchodzą wakacje, które Dave spędza w wykopanym przez siebie "schronie" na polu. Lauren nawet w wakacje pobiera korepetycje z matematyki, choć jest najlepsza w klasie. Nic nie może jednak poradzić na ambicję rodziców. Lauren gości w "norce" Dave"a i pomaga mu ją przytulnie urządzić. Obecność drugiej, życzliwej osoby jest dla każdego z nich najlepszą terapią, podobnie jak i wymyślony przez nich "łapacz snów". Po powrocie do szkoły kontynuują spotkania w "norce". Pewnego dnia Richmond oznajmia Dave"owi, że rodzice przenoszą Lauren do innej szkoły. Dave jest zraniony, wszystkie jego złe zachowania, które wyciszyły się w ostatnim czasie - powracają. Chłopak grozi, że "pójdzie do tego pokoju w telewizji". Lauren obiecuje, że będą się widywać. Ona także potrzebuje Dave"a, a nawet wymyśla dla siebie i niego nowy sposób spędzania czasu. Odwiedzają ruiny starego zamku. Kiedy stoją na szczycie wieży, świat wokół wydaje się mały i nieważny.
Gdy Richmond po szkole wzywa Dave"a do siebie, ten myśli, że znowu chodzi o odrabianie "linijek". Tym razem jest to jednak wiadomość z domu: Matka Dave"a zmarła z przedawkowania. Jedynym sposobem na utrzymanie chłopca w stanie normalności jest rozmowa o rozgrywkach finałowych w piłce nożnej. Poruszony Dave wyznaje Richmondowi, że uratował kiedyś Lauren przed samobójstwem. Dave niszczy skonstruowaną wspólnie z Lauren maszynę do łapania snów. Dziewczyna jest przerażona, nie może nawiązać z Davem kontaktu. Chłopak staje się coraz bardziej agresywny. Zaczynają ze sobą rozmawiać dopiero po pogrzebie Matki, gdy Lauren jest już w nowej szkole, w której jest ledwie przeciętną uczennicą, a Dave bierze pigułki uspokajające zapisane mu przez lekarza. Po jakimś czasie "potwór" Richmond odnotowuje z zadowoleniem, że Dave "zachowuje się dobrze" i nie ma z nim już kłopotów. Dziewczyna i chłopak spotykają się znów w lesie. Wciąż potrzebują siebie nawzajem.
dla ADiTu przygotowała: Julita Grodek