Lack, Stephan

Pracująca w wydawnictwie Ingrid i prowadzący własny gabinet ginekologiczny Eryk to małżeństwo, któremu w niewyjaśnionych okolicznościach zaginęło dziecko. Na skutek tego zdarzenia kobieta zapada się w sobie, odsuwa się od swojego męża i przestaje chodzić do pracy. Cały swój czas poświęca na siedzenie w parku, w którym po raz ostatni widziała swoją córkę. Pewnego razu spotyka tam starą, samotną kobietę, Edith, która staje się również cichą obserwatorką i współuczestniczką jej prywatnego dramatu.

Pozostałymi bohaterami i bohaterkami sztuki są: Jakub, fotograf i brat Eryka, który (jak się później okazuje) miał romans z jego żoną Ingrid, Ellen, nauczycielka baletu, a także Anna, sprzątaczka Ingrid i Eryka, która mówi z udawanym, nieokreślonym, wschodnim akcentem, a w rzeczywistości dorabia w ten sposób na życie jako aktorka. Ich historie i tajemnice na przestrzeni całego tekstu przeplatają się i dostarczają w ten sposób coraz to nowych i nieraz (w zaskakujący sposób) łączących się elementów historii.

Autor dramatu – Stephan Lack – wywraca do góry nogami klasyczną chronologię. Historię zaginięcia dziewczynki, opowiadaną z perspektywy rozpadu małżeństwa jej rodziców, poznajemy od samego końca. Swoistą klamrę tekstu tworzą dwie sceny, rozgrywające się w parku. Tytułowy piksel odnosi się więc nie tylko w sposób dosłowny do powracającego tematu profesji i tajemnic Jakuba, ale spełnia również rolę dramaturgicznego mechanizmu, który może kojarzyć się ze słynnym filmem Powiększenie Antonioniego z 1966 roku. Z każdą kolejną sceną, cofając się w czasie wraz z bohaterami, poznajemy następne elementy tego dramaturgicznego puzzla. Tak jakbyśmy robili coraz większe zbliżenie w aparacie… aż w końcu w obiektywie zobaczymy mały, niewyraźny i rozmazany piksel, który uniemożliwi nam poznanie całej historii.

Sztuka dla młodzieży – między dwoma światami: bogatych i biednych, wolnych i zniewolonych.

(Uwaga – dopuszczalna jest koncepcja, wg której występuje tylko dwóch młodych mężczyzn – w podwójnych rolach (Meksyk, Europa), oraz jedna kobieta.

Każdego roku niezliczona ilość młodych Meksykan próbuje przedostać się nielegalnie do Stanów Zjednoczonych. Pewien najbardziej niebezpieczny sposób polega na przedostawaniu się przez granicę "ślepych" pasażerów, odbywających podróż na dachach pociągów trwającą nieraz kilka dni. Wielu Meksykan ulega wypadkom śmiertelnym, stanowią bowiem łatwy łup licznych band, które szantażują podróżnych, żądając okupu. Większość młodocianych uciekinierów przechwytywana jest przez meksykańską straż i policję graniczną.

Zdeterminowani chłopcy próby przedostania się do Stanów podejmują wielokrotnie. Część bierze na siebie ryzyko kolejnego fiaska.

W prowincjonalnym meksykańskim szpitalu Mateusz odwiedza Kaveha, który podczas próby nielegalnego przedostania się do USA stracił obie nogi: bandyci zrzucili go z dachu pociągu, ponieważ nie dysponował określoną sumą pieniędzy na okup. Mimo kalectwa Kaveh ciągle marzy o jeszcze jednej próbie przedostania się. Mateusz z kolei przygotowuje się do drugiej próby. Podczas pierwszej wpadł w sieci policji granicznej.

Wątkowi meksykańskiemu przeciwstawiony jest drugi - jego bohaterami są żyjący w Europie studenci: Tomasz i Albert oraz jego przyjaciółka Leni. Zastajemy ich w sytuacji stopniowego realizowania różnych młodzieńczych planów życiowych: Tomasza ekscytują projekty z dziedziny nauk przyrodniczych; Alberta pociąga sztuka filmowa, jednak jego krótkie metraże spotykają się z drwiną i szyderstwem ze strony krytyków; Leni bierze udział w organizacjach charytatywnych i jest zaangażowana społecznie.

W wyniku wypadku samochodowego życie Tomasza ulega całkowitej zmianie. Podobnie jak Kaveh w dalekim Meksyku, traci jedną z kończyn.

Inne światy, podobne problemy, zarówno egzystencjalne, jak i duchowe. I tu, i tam młodzi ludzie ukazani w sztuce Stephana Lacka uciekają w marzenia o mitycznej i wyidealizowanej Wyspie Pelikanów na Alcatraz.

GŁOS              Szarlotta Mejnard. (...) Kobieta, wzrost 172 cm, waga około 59 kg. (...) Lat 18.

SZARLOTTA Gdzie ja w ogóle jestem? W szpitalu?

GŁOS              Oczy piwne, włosy ciemne.

SZARLOTTA Ej, zadałam pytanie!

GŁOS              Zgon nastąpił trzy doby temu.

SZARLOTTA To ja?  Aha, czyli nie przeżyłam tego...

Młoda dziewczyna zostaje zgwałcona i bestialsko zamordowana. Podejrzenie pada na Roberta. To on znalazł ciało. Ale upłynęło sporo czasu, zanim zawiadomił policję. Dlaczego zwlekał? Jednakże brak jakichkolwiek dowodów łączących Roberta z tą zbrodnią. On sam, po traumatycznym przeżyciu, jakim było znalezienie zwłok, staje się innym człowiekiem.  Szarlotta, zamordowana dziewczyna, ukazuje mu się we śnie i na jawie. Czy jest tylko wytworem jego wyobraźni? Efektem rozchwianej psychiki i zszarganych nerwów? Czy może łącznikiem między światem żywych i zmarłych? Realistycznie napisane sceny nie przynoszą jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Robert zarzuca terapię i od tej pory jego życie i związek z Anną ulegają coraz głębszej destabilizacji. Anna ostrzega go, że nie zamierza żyć z człowiekiem, jakim się stał. Przyjaciel Roberta, Paul, podejmuje bezskuteczne próby pomocy. Robert odrzuca jednak propozycję świetnej pracy. Nosi w sobie tajemnicę, która wyniszcza go dzień po dniu - wie, kto jest mordercą. Tymczasem Szarlotta - realna czy wyimaginowana - opanowuje jego psychikę bez reszty. Żąda zemsty. Robert czuje konieczność spełnienia tego żądania. Ale co Szarlotta rozumie przez zemstę? Sprawy wymykają się spod kontroli w zaskakującym finale.

Pozory i rzeczywistość, prawda i fałsz przenikają się w tej sztuce tworząc świat intrygujący i niejednoznaczny. Dlaczego normalny z pozoru człowiek nagle staje się mordercą? Czy mamy prawo do zemsty? Czy na podłość odpowiadać podłością czy przebaczeniem? Te i wiele innych pytań rodzi się po lekturze. A z teatralnego punktu widzenia sztuka jest łakomym kąskiem. Naznaczony tajemnicą klimat, postaci o złożonej psychice, emocjonalna amplituda stanowią jej niewątpliwe walory.

Wciągająca zagadka kryminalna Stephana C. Lacka, współautora świetnego Wywiadu, w której pozostaje kilka niewiadomych wykraczających poza ludzki rozsądek. Sztukę można grać w minimalistycznej dekoracji proponowanej przez autora, lecz doskonale sprawdzi się też w realistycznej scenografii, a nawet w plenerze.

Obsada: Nella – 15 lat, Dawid – 16 lat ; Gatunek: sztuka teatralna o pierwszym seksie przeznaczona dla osób od lat 13

Kończy się impreza u Dawida, wszyscy już wyszli poza Nellą, dziewczyną jego przyjaciela Marka, która wpada niespodziewanie do jego pokoju. Zarzuca Dawidowi, który uchodzi za podrywacza, że w stosunkach z dziewczynami interesuje go tylko seks, że zmienia dziewczyny jak rękawiczki, nie zważając na ich uczucia. Dawid racjonalnie tłumaczy porządnej i cnotliwej Nelli, z czego wynika jego stosunek do spraw damsko-męskich, pragnie być z dziewczyną szczery i nie owijać w bawełnę. Z czasem wychodzi na jaw, że sam był kiedyś zakochany i został zraniony. Kiedy dowiaduje się, że dziewczyna właśnie została porzucona przez Marka, próbuje ją pocieszyć i pomaga w planie zemsty. Między dwójką zbyt dojrzałych nastolatków narasta napięcie seksualne, tworzą się nawet zalążki uczucia... Sytuacja jest jednak skomplikowana, bo Dawid przyjaźni się z Markiem i już raz odbił mu dziewczynę. Nella zaczyna coraz odważniej prowokować Dawida. Proponuje mu niezobowiązującą grę w butelkę, która doprowadzi do nieoczekiwanego „coming outu" i zmiany ról. Sztuka kończy się w zaskakujący sposób, obnażając wyrachowane motywacje Nelli.

Akcja Gry w butelkę Stephana Lacka gęstnieje od wyrafinowanych psychologicznych i seksualnych rozgrywek podobnie jak w Wywiadzie, przeraża jednak bardziej, gdyż toczy się w świecie nastolatków. Znakomity materiał aktorski na małe sceny dla młodych aktorów i lekcja wychowania seksualnego, z której zarówno dorośli widzowie, jak i ich dzieci wyjdą wstrząśnięci...

Prapremiera sztuki odbyła się w 2010 roku w Theater Taka Tuka w reż. Caroline Richards. Obecnie grana jest w Theater St. Gallen w reż. Krzysztofa Minkowskiego.